Zabytkowy układ urbanistyczny Tarnowskich Gór

Miejscowość:
Tarnowskie Góry
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Tarnowskie Góry leżą w północnej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego; są ważnym węzłem drogowym i kolejowym. Około 500 lat temu, na początku XVI wieku, liczni górnicy przekopywali tutejszą ziemię, drążyli szyby, usypywali hałdy, próbując dostać się do podziemnych skarbów – rud metali. Dziełem ich rąk były „góry”, którym to staropolskim mianem określano kopalnie. A jako że w pobliżu istniała już miejscowość Tarnowice, nową osadę nazwano Tarnowskimi Górami.

Przywileje

Miasto ukształtowało się w XVI wieku, po otrzymaniu wielu przywilejów. Jednym z pierwszych był „akt wolności górniczej” z 1526 roku, nadany wspólnie przez księcia opolskiego z rodu Piastów, Jana II Dobrego, i jego dziedzica, margrabiego Jerzego Hohenzollerna. Dokument ten miał przyciągnąć górników w tę część Śląska. Dwa lata później obaj władcy wydali jeszcze bardziej znaczący przywilej, zwany „Ordunkiem Górnym”. Tarnowskie Góry organizowały się w miasto na obszarze gorączkowej, bezplanowej eksploatacji górniczej – sieć ulic dostosowano więc do istniejących szybów i hałd. Całość jest więc nieregularna.

Rynek

W centrum Tarnowskich Gór znajduje się Rynek w kształcie trapezu. Warto wspomnieć, że jego lokalizacja zmieniała się aż trzykrotnie - pierwszy istniał na południe od dzisiejszego, tam gdzie dziś znajduje się plac Gwarków z cennym kościołem Świętych Apostołów Piotra i Pawła. Kolejny wytyczono nieco bardziej na północ – przy nim stoi tzw. dom Florczaka, w którym zachowały się piwnice ratuszowe z pierwszej połowy XVI wieku. Wreszcie, pod koniec XVI wieku, rynek znalazł się na obecnym miejscu.

Zabytki na Rynku

Zabudowa Rynku pochodzi z kilku stuleci. Jego ozdobą są podcieniowe kamienice, które postawiono już w XVI wieku oraz charakterystyczna Winiarnia Sedlaczek. Najokazalsze są budowle sprzed stu lat. Wielkie wrażenie wywiera ratusz oraz kościół ewangelicki. Z Rynku wybiegają trzy ulice, które z dawien dawna pełniły ważną rolę komunikacyjną. Ich nazwy – Opolska, Gliwicka i Krakowska - mówią, w którą stronę wyprowadzały podróżnych. Najładniejszą zabudowę posiada ulica Krakowska, z XIX- i XX-wiecznymi kamienicami mieszczańskimi w stylach historyzujących i secesyjnym. Zabudowa z tego właśnie okresu dominuje na obszarze całego zabytkowego układu urbanistycznego, który zamyka się ulicami: Legionów, Miarki, Piłsudskiego, Sobieskiego i Królika.

Wyświetlenia:  189
Lokalizacja:

Tarnowskie Góry
Gmina: Tarnowskie Góry
Powiat: tarnogórski


Region turystyczny: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście, W centrum miasta
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Tarnowskie Góry
0.03 km
Tarnowskie Góry
0.14 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Tarnowskie Góry
0.15 km
Tarnowskie Góry
0.80 km
Tarnowskie Góry
1.08 km
Tarnowskie Góry
1.15 km
Tarnowskie Góry
1.31 km
Gastronomia w pobliżu
Tarnowskie Góry
0.02 km
Tarnowskie Góry
0.05 km
Tarnowskie Góry
0.09 km
Tarnowskie Góry
0.15 km
Tarnowskie Góry
0.24 km
Wydarzenia w pobliżu
2025-04-06
11.74 km
Od 6 kwietnia 2025 roku w Muzeum Górnośląskim ponownie udostępniono do oglądania prawdziwe arcydzieła sztuki kroszonkarskiej.
Zabrze
2025-05-31
17.82 km
Gotowi na wyzwanie? 14C GameJam wraca do Kopalni Guido! Po raz drugi, w jednej z najbardziej wyjątkowych lokalizacji w Polsce, odbędzie się prawdziwe święto kreatywności – 14C GameJam! W maju, 320 metrów pod ziemią, niemal 40 odważnych twórców gier zmierzy się z czasem, tworząc coś absolutnie niesamowitego.
Zabrze
2025-04-28
17.82 km
Dlaczego Majówka to najlepszy czas by zwiedzić dwie największe atrakcje Śląska? Bo tylko teraz bilety na zwiedzanie podziemi Kopalni Guido i Sztolni Królowa Luiza, w dniach 28.04 – 04.05.2025, można kupić w cenie biletu ulgowego!
Świętochłowice
2025-04-24
18.29 km
Zapraszamy na wernisaż 24.04.2025r. o godzinie 17:00 nowej wystawy "Przedwiośnie - pejzaż śląskich zmian w interpretacji malarzy Grupy Janowskiej." Grupę Janowską od lat tworzą nietuzinkowi pasjonaci o niebywałej motywacji, zacięciu do malarstwa oraz różnych form sztuki.
2025-05-18
18.88 km
Zanurz się w świecie pełnym kreatywności, pasji i unikalnych ręcznie tworzonych dzieł podczas Festiwalu Rękodzieła ,,Cudeńka'' w Chorzowie!