Ruiny cementowni „Saturn” w Grodźcu

Miejscowość:
Będzin
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Cement portlandzki to jeden z podstawowych materiałów budowlanych. Metoda jego produkcji została wynaleziona w Anglii, w pierwszej połowie XIX wieku, przez Josepha Aspdina, który swój wynalazek opatentował w 1824 roku. Na ziemiach polskich pierwsza cementownia ruszyła już w roku 1857, w Grodźcu – była piątą na świecie i zarazem przez pewien czas jedyną w całym Cesarstwie Rosyjskim.

Cementownia w Będzinie

Za cementową inwestycją stał ówczesny właściciel Grodźca, Jan Ciechanowski. Wybór miejsca był nieprzypadkowy - w pobliżu znajdowały się złoża surowców potrzebnych do produkcji cementu portlandzkiego oraz kopalnie węgla kamiennego. W pierwszym roku zakład wyprodukował 3 tysiące beczek cementu, a każda z nich ważyła 164 kg. W 1870 roku pracowały już trzy piece wapiennicze oraz 12 pieców do wypalania klinkieru i suszenia kształtek. Trzy lata później cementownia „Saturn” wyprodukował już 5420 ton cementu. Wykorzystano go m.in. przy budowie odnogi kolei warszawsko-wiedeńskiej z Ząbkowic do Sosnowca, czy mostu na Bugu w Brześciu oraz twierdz Warszawskiego Okręgu Wojskowego.

Nowy właściciel

Długoletnim dyrektorem cementowni pozostawał inż. Emil Konarzewski. Po Janie Ciechanowskim fabrykę odziedziczył jego, syn Stanisław. Pod koniec XIX stulecia uruchomił on w Grodźcu drugą kopalnię węgla kamiennego, „Maria”. W 1925 roku Ciechanowscy sprzedali cementownię belgijskiemu koncernowi „Solvay”. Mimo kryzysu firma do 1939 roku rozbudowała zakład, wzniosła również osiedle mieszkaniowe dla pracowników. Fabryką zarządzał wtedy inż. Włodzimierz Kwapiszewski. Z jego inicjatywy ruszyły m.in. dwa nowoczesne piece obrotowe. Cementu z Grodźca używano na przykład przy budowie Obszaru Warownego Śląsk.

Koniec cementowni

W 1977 roku kopalnia „Grodziec” rozpoczęła eksploatację złoża znajdującego się pod cementownią, powodując szkody górnicze i stwarzając niebezpieczeństwo zawalenia się budynków fabryki. Zakład więc w 1979 roku zamknięto. Dziś cementownia "Saturn" jest malowniczą ruiną, z długą na 70 metrów halą pieca obrotowego, silosami, kominami, pozostałościami po bednarni, przesypowni czy pakowni. Jej penetracja jest niebezpieczna!

Wyświetlenia:  263
Lokalizacja:

Ul. Barlickiego
Będzin
Gmina: Będzin
Powiat: będziński


Region turystyczny: 
Zagłębie Dąbrowskie, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Poprzemysłowe

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 2.5 (Oddano 2 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Czeladź
3.69 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Czeladź
3.59 km
Będzin
4.27 km
Czeladź
4.32 km
Czeladź
4.45 km
Gastronomia w pobliżu
Czeladź
3.62 km
Czeladź
3.76 km
Czeladź
4.03 km
Czeladź
4.05 km
Wydarzenia w pobliżu
Czeladź
2023-05-11
5.37 km
„Proste Pragnienia” to najnowsza wystawa sztuki współczesnej w Galerii Elektrownia w Czeladzi. Od 11 maja można oglądać w niej malarstwo Piotra Kossakowskiego, absolwenta Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach.
Siemianowice Śląskie
2023-06-27
5.61 km
Przed nami kolejna - II edycja Silesia Meeting Day. Spotkamy się już 27 czerwca 2023 na pięknym terenie Śląskiego Klubu Golfowego.
Dąbrowa Górnicza
2023-07-02
6.98 km
III Dziecięcy Festiwal Biegowy zostanie rozegrany 2 lipca 2023 r. W zawodach uczestniczyć mogą dzieci w wieku od 0 do 12 lat.
Dąbrowa Górnicza
2023-06-01
7.79 km
1 czerwca o godzinie 19:00 na głównej scenie Pałacu Kultury Zagłębia wystąpi człowiek o wielu talentach, nieograniczonej żywiołowości i pokładach kreatywności - Mateusz Dopieralski czyli VITO BAMBINO.
Dąbrowa Górnicza
2023-06-18
7.79 km
18 czerwca 2023 o godzinie 19:30 na Sali Teatralnej Pałacu Kultury Zagłębia wystąpi Grupa MoCarta. Słynny kwartet smyczkowy wystąpi z nowym programem kabaretowym, zatytułowanym Grupa MoCarta wśród gwiazd.