OFICJALNY PRZEWODNIK TURYSTYCZNY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
Bielski teatr lalkowy „Banialuka” jest jednym z najstarszych teatrów lalkowych w Polsce oraz jednym z bardziej znanych - także na świecie. Założony został w 1947 r. przez artystów plastyków Jerzego Zitzmana i Zenobiusza Zwolskiego. Ten plastyczny rodowód odcisnął zresztą swoje piętno na obliczu placówki. Inscenizowane są tu duże przedstawienia, zaskakujące rozmachem, bogactwem środków i sugestywną, wysmakowaną plastyką. Oprócz dzieci teatr przyciąga także starszą widownię.
Teatry lalek są bardzo starą formą inscenizacji i wywodzą się z obrzędów kultowych. Znane były w różnych kulturach świata i rozwijały się równolegle z teatrem żywego aktora. Rozkwit scen lalkowych w Europie miał miejsce w czasach romantyzmu, kiedy dostrzeżono również dydaktyczne i wychowawcze walory tego rodzaju twórczości oraz zaczęto tworzyć specjalny repertuar adresowany do dzieci. Początki polskich przedstawień lalkowych wywodzą się ze średniowiecza, kiedy to były przede wszystkim związane z szopką bożonarodzeniową. W wieku XVIII tego rodzaju stałe teatry działały na dworach magnackich. Z czasem przedstawienia lalkowe zaczęły także przybierać charakter polityczny czy satyryczny.
Obecnie, obok Bielska-Białej, do największych ośrodków sztuki lalkarskiej w Polsce należą są Białystok, Toruń i Wrocław. Bielski teatr lalek jest obecnie jednym z bardziej znanych w Polsce, a także na świecie. „Banialuka” odwiedziła wiele krajów - swoje inscenizacje prezentowała m.in. w Japonii, Chile i Stanach Zjednoczonych. Uczestniczyła także w najbardziej prestiżowych festiwalach, odbywających się m.in. w Edynburgu, Awinionie, Nowym Jorku i Charleville-Mezieres, zdobywając wiele nagród i wyróżnień. Od roku 1966 bielski teatr lalkowy jest organizatorem jednego z najważniejszych przeglądów twórczości tego rodzaju: Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek. Z placówką współpracuje grono wybitnych artystów. Siedzibą „Banialuki” jest budynek przy ul. A. Mickiewicza 20, na Dolnym Przedmieściu. Budynek ten wzniesiony został w 1935 r. i pełnił wówczas funkcję żydowskiego domu kultury im. Chaima Nachmanna Bialika. Dzisiejszy plac przed teatrem to miejsce, gdzie od 1881 r. stał gmach bielskiej synagogi, zniszczonej przez Niemców w 1940 r.
repertuar na stronie www
