Drewniany kościół pw. św. Jacka w Borze Zapilskim

Bór Zapilski to miejscowość leżąca w gminie Wręczyca Wielka w powiecie kłobuckim. Okolice znane są z tradycji patriotycznych, a tutejsi mieszkańcy często stawali do walki z różnymi okupantami, nieraz nierównej, za którą płacili cenę krwi. W miejscowości znajduje się wzniesiony w konstrukcji zrębowej kościół pw. św. Jacka, pochodzący z 1921 r. Obiekt ten leży na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.

Pierwsza wzmianka o Borze Zapilskim pochodzi z 1748 r., kiedy to tutejsi wierni należeli do parafii w Truskolasach. Odrębna parafia w samej miejscowości została erygowana w 1919 r., a więc wkrótce po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Pierwszy proboszcz, ks. Michał Marczewski, zamieszkał w pobliskich Węglowicach, gdzie początkowo odprawiał nabożeństwa w szopie straży ogniowej. Kościół postawiono niedługo później. Jego poświęcenie odbyło się 1 października 1921 r. Budowla zaprojektowana została przez Stefana Szyllera. Parafia w Truskolasach przekazała nowemu kościołowi m.in. barokowe stacje Męki Pańskiej z końca XVIII w. Kolejne lata przyniosły zbudowanie plebanii i organistówki, a także stopniowe wyposażanie kościoła. Budynek posiada konstrukcję zrębową i wzniesiony został na planie krzyża. Prezbiterium zamknięte jest trójbocznie. Po bokach nawy dobudowane są symetrycznie dwie kaplice. Pokryty blachą dach zwieńczony jest czworoboczną wieżyczką na sygnaturkę, z baniastym hełmem i latarnią. Wnętrze świątyni podzielone jest na trzy nawy. Obok części wyposażenia, pochodzącego z lat międzywojennych, w kościele znajdują się wspomniane, barokowe stacje Męki Pańskiej, a także relikwiarz św. Jacka, z drugiej połowy XVIII w. Warto wspomnieć, że okoliczna ludność zapisała piękną kartę w XX-wiecznych dziejach naszego kraju. W czasie I wojny, w listopadzie 1917 r. grupa rolników, uzbrojonych w widły i kosy, stawiła tutaj opór Niemcom zmuszającym miejscowych do oddawania płodów rolnych. Podczas potyczki oddziały niemieckie użyły wobec chłopów karabinów maszynowych, zabijając ośmiu z nich i raniąc trzydziestu. Miejsce masakry upamiętnia tablica. Z kolei w latach po II wojnie światowej działali tu „żołnierze wyklęci”, stawiający opór komunistycznej władzy, narzuconej przez Związek Radziecki. 26 sierpnia 1946 r. w Borze Zapilskim miała miejsce potyczka oddziału częstochowskiego obwodu Konspiracyjnego Wojska Polskiego z przeważającymi siłami KBW-UB-MO. Poległo wówczas siedmiu partyzantów; miejsce ich pochówku nie jest znane. Pacyfikacyjny oddział, przysłany przez władze komunistyczne, ma także na koncie ofiarę cywilną, Marię Płazę, którą zabito strzałem w plecy, gdy próbowała schronić się przed atakującymi.