Gmach Biblioteki Śląskiej w Katowicach

Charakterystyczny, nowoczesny budynek Biblioteki Śląskiej w Katowicach znajduje się na placu Rady Europy. Wzniesiony został pod koniec XX w. wg projektu Marka Gierlotki, Juranda Jareckiego i Stanisława Kwaśniewicza. Tradycje działalności biblioteki sięgają początku lat 20-tych XX w., kiedy to stworzona została instytucja o nazwie Biblioteka Sejmu Śląskiego. Obecnie Biblioteka Śląska posiada w swoich zbiorach ponad 2 mln. woluminów.

Historia Biblioteki Śląskiej

Biblioteka Śląska to najstarsza tego typu polska placówka na Górnym Śląsku. Jej początki sięgają czasów tuż po pierwszej wojnie i powstaniach śląskich, kiedy to na przełomie 1922 i 1923 r. utworzono Bibliotekę Sejmu Śląskiego. W pierwszych latach zbiory biblioteki obejmowały księgozbiór prawniczy, z czasem zaczęły się rozrastać. Książnica ta stała się niebawem jedną z głównych instytucji regionu krzewiących kulturę polską, a w latach 30-tych XX w. przekształcona została w bibliotekę publiczną. W 1936 r. nadano jej imię marszałka Józefa Piłsudskiego. Od 1934 aż do 1998 r. Biblioteka Śląska mieściła się w ładnym budynku przy ul. Francuskiej w Katowicach. Jednak wraz ze wzrostem księgozbioru i liczby czytelników w latach międzywojennych coraz bardziej odczuwalna była potrzeba przeznaczenia na jej potrzeby większego gmachu. Na przeszkodzie wzniesieniu nowego budynku stanęła II wojna. Również czasy PRL nie były dla Biblioteki Śląskiej sprzyjające, a potrzeby stawały się coraz bardziej pilne. Braki powierzchni magazynowej spowodowały, że część książek przechowywano w Bytomiu. Budynki biblioteki przy ul. Francuskiej ucierpiały także w latach 80-tych na skutek szkód górniczych. Dziwną ironią losu rozstrzygnięcie konkursu na budowę nowej i oczekiwanej przez dziesięciolecia siedziby Biblioteki Śląskiej zbiegło się w czasie z końcem PRL. W 1991 r. położono kamień węgielny pod budowę gmachu, zaprojektowanego przez Marka Gierlotkę, Juranda Jareckiego i Stanisława Kwaśniewicza. W tym też roku powstał Społeczny Komitet Pomocy Bibliotece Śląskiej.

Nowy gmach Biblioteki Śląskiej

Uroczyste otwarcie nastąpiło 24 października 1998 r. W nowoczesnym, dobrze wyposażonym budynku znalazły się dotychczasowe zbiory, do których włączono także (w 2000 r.) zasoby Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej. Biblioteka posiada w swoich ksiegozbiorach ponad 2 miliony woluminów, do których - obok książek, broszur, czy czasopism - należą m.in. materiały kartograficzne, grafika, materiały audiowizualne. Od 1999 r. biblioteka przyznaje nagrodę za najlepszą książkę roku.