Budynek starej gminy w Siewierzu

Siewierz jest niewielkim (pięciotysięcznym) miasteczkiem, leżącym przy drodze krajowej nr 1, między Katowicami a Częstochową, w powiecie będzińskim. Historia miejscowości zbliża się już do tysiąca lat. Na przestrzeni wieków był Siewierz niszczony przez najeźdźców, potem rozkwitał jako stolica samodzielnego księstwa, a w czasach zaborów zdegradowano go do roli wsi.

Historia Siewierza

Osada powstała być może już na początku XI wieku. Założono ją przy szlaku handlowym, na wzgórzu. Już wtedy musiał być Siewierz znacznym grodem, skoro przed rokiem 1144 wzniesiono w nim kamienny kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. Przełomowa dla Siewierza okazała się pierwsza połowa XV wieku. Wówczas to Wacław I, książę cieszyński, popadł w spore kłopoty finansowe. Żeby spłacić długi, w grudniu 1443 roku sprzedał Siewierz wraz z podległym mu księstwem biskupowi krakowskiemu, Zbigniewowi Oleśnickiemu. Biskupom – od tego momentu książętom siewierskim - miasto jako stolica księstwa miało podlegać aż do końca XVIII wieku, do czasu rozbiorów. Z tak bogatej historii ocalało w mieście kilka interesujących zabytków, jak chociażby ruiny zamku biskupów krakowskich, kościoły czy średniowieczny układ urbanistyczny.

Budynek starej gminy

Ciekawym obiektem jest budynek starej gminy, stojący przy ul. Kościuszki - na południe od kościoła parafialnego. Ten ładny dom wzniesiono na przełomie XVIII i XIX wieku, dla rodziny Franków. Po 1863 roku, kiedy władze carskie odebrały Siewierzowi prawa miejskie i zdegradowały go do roli gminy, mieszkańcy odkupili budynek od rodziny Franków i przeznaczyli na siedzibę władz gminnych. Urzędowały one tutaj do lat 40. ubiegłego stulecia. Budynek starej gminy jest dwukondygnacyjny, przykryty dachem mansardowym z facjatkami, ma boniowane narożniki; wnętrze jest dwutraktowe, z sienią na osi. Obecnie w tym zabytkowym obiekcie urządzono m.in. Izbę Tradycji i Kultury Dawnej w Siewierzu. Prezentuje ona dzieje Siewierza i księstwa siewierskiego, a także przedmioty dawnego rzemiosła i gospodarstwa domowego; częścią Izby jest Galeria Twórców Ziemi Siewierskiej. W budynku siedzibę ma także Chorągiew Rycerska Księstwa Siewierskiego.