Wieża wsadu wielkiego pieca w Porębie

Miejscowość:
Poręba
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Historia hutnictwa na terenach w okolicach Poręby i Zawiercia jest bardzo długa i sięga czasów średniowiecza. O istnieniu dawnych hut świadczyć mogą nazwy miejscowości, jak np. Kuźnice (dawne określenie huty), czy Rudniki (pierwsza staropolska nazwa hutników). Trudno dziś dociec, ile tego rodzaju zakładów funkcjonowało na tym terenie w wiekach średnich oraz w początkach nowożytności, choć zapewne to właśnie w oparciu o nie powstały z końcem XVIII i początkiem XIX w. nowoczesne ośrodki hutnicze. Pierwsza wzmianka o osadzie Poręba pochodzi z 1373 r., zaś od wieku XV zwana była ona Porębą Mrzygłodzką. Osadnictwo na tych terenach zaczęło rozwijać się żywiej od w. XVI.

Wielki piec

Na przełomie XVIII i XIX miejscowość należała do Jana Christiana Messnera. Z jego to inicjatywy zbudowany został w latach 1795-97 wielki piec do przetapiania rudy oraz zachowana do dziś wieża wyciągowa, służąca do transportu wsadu wielkopiecowego. O wartości tego zabytku, wzniesionego z ciosowego kamienia wapiennego, świadczyć może fakt, iż jest to jedyny tego rodzaju zachowany obiekt na terenie Zagłębia i jeden z dwóch w całym województwie śląskim.

Wieża

Wieża wyciągowa w Porębie, czyli tzw. „gichta” , służąca dawniej do transportu wsadu wielkopiecowego do przetapiania rudy, wybudowana została z ciosowego kamienia wapiennego w 1798 r. Do naszych czasów dotrwał napis z datą budowy, odlany z żeliwa wytopionego w pierwszej odlewni. Zachował się także fragment murów wielkiego pieca. Obiekt znajduje się przy ul. Fabrycznej. Do rejestru zabytków wpisano go w 1975 r.

Rozwój miasta

Uruchomienie pieca odlewniczego przyczyniło się do uczynienia z Poręby prężnego ośrodka przemysłowego. Odlewano tutaj rury żelazne, naczynia, przedmioty na potrzeby rolnictwa, urządzenia sanitarne, a także elementy służące wyposażeniu licznych zakładów w okolicy, jak cegielnie, czy młyny. Wraz z przemysłem rozwijała się także sama miejscowość. Pierwsze dziesięciolecia XIX w. przyniosły zresztą znaczny rozwój całego regionu Zagłębia, do czego przyczyniła się eksploatacja odkrytych tutaj pokładów węgla kamiennego.

Wyświetlenia:  467
Lokalizacja:

Ul. Fabryczna
Poręba
Gmina: Poręba
Powiat: zawierciański


Region turystyczny: 
Jura Krakowsko-Częstochowska, Zagłębie Dąbrowskie
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Poprzemysłowe

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
2024-04-09
13.46 km
Jura Krakowsko- Częstochowska, oprócz bogactwa przyrody , obfituje w niezapomniane imprezy i wydarzenia. Sezon turystyczny przed nami . Prezentujemy Kalendarium Wydarzeń Jurajskich na rok 2024 z najważniejszymi propozycjami imprez na terenie gmin członkowskich Związku Gmin Jurajskich.
Żarki
2024-07-06
15.73 km
Wielka Wojna na Jurze to nowa wystawa czasowa Piotra i Krzysztofa Ormanów w Starym Młynie w Żarkach. Wystawa nie tylko dla miłośników tematu.
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Łazy
4.27 km
Siewierz
6.53 km
Gastronomia w pobliżu
Poręba
0.58 km
Zawiercie
2.10 km