Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach to jedna z najważniejszych polskich orkiestr symfonicznych, a także wszechstronnie działająca instytucja kultury. Charakterystyczna bryła budynku NOSPR wpisała się w dynamicznie zmieniający się krajobraz Katowic. Jest to wyjątkowe miejsce pod wieloma względami. Słowa nie oddadzą tego w pełni. Tu trzeba być.
Historia zespołu sięga 1935 roku i nierozerwalnie łączy się z osobą Grzegorza Fitelberga, któremu powierzono zadanie stworzenia pierwszej w Polsce samodzielnej, radiowej orkiestry symfonicznej. Zespół zadebiutował na antenie 2 października 1935 i od tamtej chwili jest stale obecny na falach Polskiego Radia. Po II wojnie światowej orkiestra została reaktywowana w Katowicach, a jej odbudowę powierzono w 1945 roku Witoldowi Rowickiemu.
W kolejnych dekadach zespół sukcesywnie wzmacniał swoją międzynarodową renomę, występując w najważniejszych salach koncertowych świata i współpracując z największymi artystami naszych czasów, w tym z Leonardem Bernsteinem, Marthą Argerich, Plácido Domingo czy Arturem Rubinsteinem. Prawykonania swoich utworów powierzali orkiestrze m.in. Witold Lutosławski, Wojciech Kilar, Henryk Mikołaj Górecki i Krzysztof Penderecki, a płyty NOSPR wydawane były przez renomowane wytwórnie.
NOSPR reprezentuje kraj na międzynarodowej scenie artystycznej. Siedziba NOSPR pretenduje do miana najbardziej nowoczesnego obiektu muzycznego w Polsce i Europie. Budowa gmachu rozpoczęła się w 2012 r.
Siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, fot. Grzegorz Mart/NOSPR
Zaprojektowana przez studio Tomasza Koniora nowa siedziba NOSPR jest nowoczesna, ale też zanurzona w dawnym kontekście, co widać już od zewnątrz. Filary z cegieł, chropowate na powierzchni, gładkie i jaskrawoczerwone we wnękach, przypominają okna familoków górniczego osiedla Nikiszowiec. A i w środku wciąż jest tu fabryka. W ponad 400 pomieszczeniach rozlokowano biura, garderoby, sale prób, studia nagraniowe, restaurację i przestrzeń rekreacji. Wnętrze NOSPR to harmonia materiałów: betonu, marmuru i drewna. Teren wokół siedziby wypełnia letni amfiteatr oraz zaprojektowany bez nuty improwizacji zielony labirynt z grabu. Taki gatunek drzew doradził bowiem projektantom sam Krzysztof Penderecki, zapalony dendrolog.
Serce budynku to monumentalna bryła z barwionego betonu kryjąca salę koncertową na 1800 miejsc. Ta wielka sala urzeka kameralnością. Widownia otacza scenę ze wszystkich stron skracając dystans między muzykami a publicznością.
Nad akustyką sali NOSPR czuwał mistrz w swoim fachu - Yasuhisa Toyota z Nagata Acoustics, mający w portfolio realizacje dla najlepszych sal koncertowych świata. Doskonała akustyka pozwala wychwycić każdą nutę płynącą ze sceny i każdy szelest z widowni. Pobrzmiewa w niej coś jeszcze. To genius loci. I dlatego, jak dawniej, najważniejsze pozostało to, co wydobywa się z głębi…
Wielka Sala Koncertowa NOSPR, fot. Radosław Kaźmierczak/NOSPR
Sala Kameralna NOSPR, fot. Grzegorz Mart/NOSPR
Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, fot. NOSPR/Bartek Barczyk
I jeszcze słowo o akustyce. Dobra akustyka jest kluczowa podczas projektowania obiektów muzycznych i dewiza ta przeświecała wszystkim pracującym nad obiektem. Dlatego też w prace budowlane zaangażowano akustyków z Nagata Acoustics - jednych z najbardziej uznanych specjalistów tej branży na świecie. Wielka sala koncertowa ma niezwykły kształt. Potęguje to efekt współuczestniczenia słuchaczy w koncercie. Amfiteatralny układ widowni pozwala na bliższy kontakt z muzykami.
Na widowni zasiąść może ok. 1800 osób rozmieszczonych na pięciu poziomach. Dla każdego miejsca z osobna przeprowadzone były wnikliwe studia słyszalności i widoczności. Estrada o powierzchni ponad 250 m2 zapewnia komfort pracy ponad 120-osobowej orkiestrze i 100-osobowemu chórowi.
Przestrzeń wokół budynku NOSPR zajmuje ogród sztuk ze skwerami, fontannami, amfiteatrami i przestrzeniami instalacyjnymi, m.in. roślinny labirynt wzorowany na mapie Katowice z 1926 r. Plac przed budynkiem NOSPR jest miejscem reprezentatywnym, z kaskadami schodów, "tańczącą" fontanną oraz dwuhektarowym parkiem z drzewami i trawnikami zachęcającymi do spędzenia czasu.
Wyposażenie sal:
Wielka Sala Koncertowa:
Sala Kameralna:
Pełne dane (rider techniczny) na stronie NOSPR:
https://nospr.org.pl/pl/wynajem-sal