OFICJALNY PRZEWODNIK TURYSTYCZNY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
Rybnik jest starym, sięgającym korzeniami czasów średniowiecznych miastem, położonym w południowej części Górnego Śląska. Przez stulecia miasto pozostawało w rękach możnych rodów, będąc stolicą rozległych dóbr. W połowie XVIII wieku Rybnik wraz z całym prawie Śląskiem znalazł się w granicach Królestwa Prus i z czasem zyskał na znaczeniu jako ośrodek przemysłowy i administracyjny. W pierwszym dziesięcioleciu XIX wieku miasto usamodzielnia się, a w 1818 roku staje się siedzibą powiatu wyodrębnionego z terenów powiatów raciborskiego i pszczyńskiego. Pierwsza siedziba starosty nie jest znana, ale od 1823 roku urzędował on w gmachu ratusza na rybnickim rynku.
Powszechnie przyjmuje się, że własnej siedziby władze powiatu rybnickiego doczekały się dopiero w roku 1887. Nie zachowały się jednak dokumenty potwierdzające tę datę, natomiast w dwóch miejscach na budynku starostwa umieszczono rok 1893. Do dziś nie jest też znany twórca projektu architektonicznego. Na miejsce budowy starostwa wybrano działkę położoną na południe od rynku, w sąsiedztwie dworca kolejowego. Pierwotny budynek wzniesiono na planie litery L, z cegły i na betonowej podmurówce. Gmach jest dwukondygnacyjny, o bardzo rozczłonkowanej bryle. Nadano mu formę historyzującą, która wzoruje się na architekturze renesansu niderlandzkiego. Najefektowniej prezentuje się fasada zachodnia, z oryginalnymi ryzalitami bocznymi – północnym, ozdobionym attyką i szczytem ze sterczynami, oraz południowym, w kształcie wieży przykrytej namiotowym dachem. W pierwszych latach funkcjonowania w nim starostwa budynek mieścił na parterze pomieszczenia służbowe, piętro natomiast było zarezerwowane dla starosty. W latach 30. ubiegłego wieku gmach rozbudowano o skrzydło wschodnie.
