Sąd Rejonowy w Raciborzu

W latach 40. XVIII wieku Racibórz wraz z resztą podbitego Śląska znalazł się w granicach Królestwa Prus. Zmiana granic początkowo spowodowała zastój gospodarczy, ale z biegiem czasu przyszło ożywienie i wzrost bogactwa oraz znaczenia miasta w regionie. Wielki wpływ na funkcjonowanie Raciborza w XIX wieku miały reformy przeprowadzone w Prusach podczas wojen napoleońskich i tuż po ich zakończeniu. Zmiany te znane są jako reformy Steina i Hardenberga. Dotyczyły prawie każdego obszaru funkcjonowania państwa. W nowym podziale administracyjnym Prowincja Śląska dzieliła się na cztery rejencje, składające się z powiatów. Racibórz był stolicą rozległego powiatu w ramach Rejencji Opolskiej. W tym samym czasie dokonano reformy sądownictwa, umiejscowiając w mieście Wyższy Sąd Krajowy. Świeżo powołany do życia sąd ulokowano pierwotnie w dwóch kamienicach, stojących w południowej części miasta, w pobliżu Nowej Bramy. Wkrótce jednak podjęto decyzję o wzniesieniu okazałej, godnej tak ważnej instytucji, siedziby. Na miejsce budowy wybrano działkę przy zbiegu dzisiejszych ulic Nowej i Basztowej. Przygotowanie planów budynku powierzono radcy budowlanemu z Opola, Wilhelmowi Krausemu. Jego prace przedstawiono później do akceptacji cieszącemu się wówczas olbrzymim wzięciem architektowi, Karlowi Friedrichowi Schinklowi - zajmował się on w Berlinie oceną artystyczną wszystkich projektów państwowych gmachów w Królestwie Prus. Raciborski sąd jest monumentalną budowlą w stylu klasycystycznym. Gmach postawiono w 1826 roku pod okiem – cenionego w Raciborzu - inspektora budowlanego, Gottlieba Tschecha. Budynek wymurowano na rzucie prostokąta; ma trzy kondygnacje i podział piętnastoosiowy. Symetrię podkreśla środkowy, dziewięcioosiowy ryzalit z pilastrami i tympanonem. Układ wnętrza zachował się w stanie prawie niezmienionym. Co ciekawe, sąd, jako jedna z nielicznych budowli miejskich, przetrwał nienaruszony walki frontowe w 1945 roku.