Zabytkowy układ urbanistyczny Żor

Miejscowość:
Żory
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Żory, na co wskazuje etymologia tej nazwy, stanęły w miejscu, gdzie pierwsi osadnicy uzyskali ziemię pod uprawę poprzez wypalenie miejscowych lasów. Powstała w ten sposób osada rozwinęła się dzięki położeniu na szlaku handlowym, łączącym Kraków ze Śląskiem. W drugiej połowie XIII wieku Żory awansowały do statusu miasta. Decyzję o jego założeniu podjął w 1272 roku, aktywny na tym polu książę opolsko-raciborski, Władysław.

Układ urbanistyczny

Ukształtowany na przełomie XIII i XIV wieku układ urbanistyczny Żor przetrwał do dziś. Gród otoczono murem, który wraz z fosą przypominał wyglądem wrzeciono (długie na 450 m i szerokie na 300). Na obu jego końcach wymurowano bramy: od strony wschodniej krakowską, od strony zachodniej cieszyńską. Pozostałością po rozebranym na początku XIX wieku murze jest biegnąca po owalu ul. Murarska, z nielicznymi parterowymi domkami, reliktami starej zabudowy oraz kapliczką św. Jana Nepomucena, wybudowaną w miejscu drewnianego kościółka Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, który spłonął w 1807 roku. Natomiast w miejscu dawnych bram postawiono ich pomniejszone rekonstrukcje. Fragmenty ceglanych obwarowań odnajdziemy np. pomiędzy kościołem parafialnym a starym cmentarzem.

Rynek

Centrum miasta Żory stanowił i stanowi prostokątny Rynek. Liczne pożary, trawiące miasto, spowodowały, że jego zabudowa pochodzi głównie z XIX i XX wieku. Na środku znajduje się zabytkowa figura św. Jana Nepomucena. Warto zwrócić uwagę na dwie kamienice znajdujące się w południowej pierzei Rynku: obok siebie stoi tam ratusz i skromny dom rodzinny Otto Sterna, laureata Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Na północ od placu Rynku wznosi się kościół parafialny pod wezwaniem św. św. Filipa i Jakuba. Wzniesiony w XV wieku, w stylu gotyckim, w następnych stuleciach był wielokrotnie niszczony i odbudowywany.

Wirtualne wycieczki
Wyświetlenia:  223
Lokalizacja:

Żory
Gmina: Żory
Powiat: Żory


Region turystyczny: 
Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
W mieście, W centrum miasta
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 4.0 (Oddano 1 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
Rybnik
2025-08-04
11.98 km
Zajęcia w Teatrze Ziemi Rybnickiej, w sali baletowej!! Spotkanie oddechowo-relaksacyjne skierowane do starszych osób. Ćwiczenia przepony i toru przeponowo-brzusznego. Prosta gimnastyka dla każdego. Proponowane ćwiczenia opierają się na pracy z wyobraźnią i korzystają z różnych gadżetów dostępnych dla każdego. Regularny śmiech dotlenia organizm, usuwa toksyny, wyzwala hormony szczęścia, czyli endorfiny i wzmacnia odporność.
Rybnik
2025-07-31
12.20 km
Zapraszamy Państwa na finisaż wystawy "Inner Vision" czeskich artystów - Jiří i Karla Javorkovi. Wystawę można oglądać już od 13 lipca 2025 roku. Można będzie zobaczyć fotografie, media mieszane, drewniane kolaże i obiekty, akwarele i suchy pastel. Prace powstawały przez ostatnie trzy lata.
Rybnik
2025-08-09
12.20 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych. Wydarzenie towarzyszy jarmarkowi staroci, odbywającemu się przeważnie w drugą sobotę miesiąca na rybnickim deptaku. Spotkanie będzie okazją do wymiany i katalogowania monet oraz do dyskusji na temat ich pochodzenia, kręgu ich użytkowników, czy też określenia dodatkowych funkcji poszczególnych egzemplarzy.
Rybnik
2025-08-17
12.20 km
Coś z niczego. Organizer na biurko – sierpniowe warsztaty z Czesławą Brańską Lubisz tworzyć, przerabiać i nadawać nowe życie przedmiotom codziennego użytku? A może dopiero chcesz spróbować swoich sił w kreatywnym recyklingu? Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu „Coś z niczego”, które poprowadzi Czesława Brańska! Termin: 17 sierpnia godzina 15.00 Miejsce: halo! Rybnik ul. Sobieskiego 20 Tym razem będziemy ozdabiać słoiki, puszki, jednorazowe kubki czy pudełka – wszystko to, co z pozoru może wydawać się niepotrzebne, zamienimy w coś pięknego i oryginalnego! Masz coś, co chcesz odmienić? Zabierz to ze sobą i dołącz do nas!
Rybnik
2025-08-21
12.20 km
Zapraszamy na kolejne warsztaty plastyczne dla dzieci pt.: "Polak w kosmosie". Poprowadzi je Brygida Przybyła, rybnicka malarka. Malarstwo to dla niej podróż po krainie piękna i prawdy, która zawsze zaczyna się od zachwytu. Każdy temat wystawy wynika z oczarowania jakimś miejscem, obiektem i jego magią. Malarstwo jest dla niej nie tylko pięknym sposobem spędzania czasu, jest też drogą wnikliwszego postrzegania otaczającego świata, to wciąż nowe wyzwania, nowa droga poznania. To również droga do podzielenia się wrażeniami i emocjami.
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Żory
0.30 km
Pawłowice
1.27 km
Żory
1.27 km
Gastronomia w pobliżu
Żory
0.13 km
Żory
0.21 km
Żory
0.54 km
Żory
0.56 km