Gichta huty „Waleska” w Palowicach

Miejscowość:
Palowice
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Tereny położone pomiędzy Żorami a Orzeszem zaliczają się do najbardziej malowniczych na Górnym Śląsku. W świetlistych lasach skrywają się modre oka stawów, urządzonych w dawnych już wiekach ludzką ręką na rzeczce Rudzie. Stąd obszar ten zwie się często Pojezierzem Palowickim - od miejscowości Palowice, leżącej w samym jego centrum. Pojezierze wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich.

Gichta huty

W tym malowniczym rejonie Śląska odnajdziemy ciekawe zabytki dawnego przemysłu, któremu często patronowali zakonnicy z niedalekich Rud. I tak, kilka kilometrów na północ od centrum Żor, w lesie, nad stawem Gichta, stoi ceglana wieża wyciągowa działającej tutaj w pierwszej połowie XIX wieku huty „Waleska”. Wieża, zwana gichtą, służyła do wyciągania za pomocą ręcznego dźwigu wsadu – czyli darniowej rudy żelaza, węgla drzewnego i topników – na sporą wysokość, aby zasypać nim zbudowany w pobliżu cylindryczny wielki piec. Budowla powstała w latach 30. XIX wieku na rzucie zbliżonym do kwadratu. Liczy 15 m wysokości, rozmiar wnętrza wynosi 610 na 775 cm. Mury mają prawie metr grubości.

Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry


Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry



Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry

Huta "Waleska"

Hutnictwo w tej części Śląska rozwijało się już od XVIII wieku. Huta „Waleska” działała kilkadziesiąt lat, pracowały tutaj dwa wielkie piece i odlewnia żelaza. Nazwę wzięła od imienia córki właściciela - jednego z najwybitniejszych przedsiębiorców ówczesnych – Franciszka Wincklera. Ostatecznie została zamknięta w 1855 roku.

 

Okolica

Obok gichty przebiega Szlak Początków Hutnictwa, prowadzący z Żor, przez Szczejkowice, do Rybnika (znaki niebieskie). Krzyżują się tu także liczne ścieżki rowerowe, pozwalające poznać uroki „Pojezierza Palowickiego”.

Wyświetlenia:  332
Lokalizacja:

Ul. Pojezierze Palowickie
44-246 Palowice
Gmina: Czerwionka-Leszczyny
Powiat: rybnicki


Region turystyczny: 
Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
Nad wodą, W lesie, Na wsi
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Technika, nauka…

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
Rybnik
2025-08-04
12.16 km
Zajęcia w Teatrze Ziemi Rybnickiej, w sali baletowej!! Spotkanie oddechowo-relaksacyjne skierowane do starszych osób. Ćwiczenia przepony i toru przeponowo-brzusznego. Prosta gimnastyka dla każdego. Proponowane ćwiczenia opierają się na pracy z wyobraźnią i korzystają z różnych gadżetów dostępnych dla każdego. Regularny śmiech dotlenia organizm, usuwa toksyny, wyzwala hormony szczęścia, czyli endorfiny i wzmacnia odporność.
Rybnik
2025-07-31
12.36 km
Zapraszamy Państwa na finisaż wystawy "Inner Vision" czeskich artystów - Jiří i Karla Javorkovi. Wystawę można oglądać już od 13 lipca 2025 roku. Można będzie zobaczyć fotografie, media mieszane, drewniane kolaże i obiekty, akwarele i suchy pastel. Prace powstawały przez ostatnie trzy lata.
Rybnik
2025-08-09
12.36 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych. Wydarzenie towarzyszy jarmarkowi staroci, odbywającemu się przeważnie w drugą sobotę miesiąca na rybnickim deptaku. Spotkanie będzie okazją do wymiany i katalogowania monet oraz do dyskusji na temat ich pochodzenia, kręgu ich użytkowników, czy też określenia dodatkowych funkcji poszczególnych egzemplarzy.
Rybnik
2025-08-17
12.36 km
Coś z niczego. Organizer na biurko – sierpniowe warsztaty z Czesławą Brańską Lubisz tworzyć, przerabiać i nadawać nowe życie przedmiotom codziennego użytku? A może dopiero chcesz spróbować swoich sił w kreatywnym recyklingu? Zapraszamy na kolejne spotkanie z cyklu „Coś z niczego”, które poprowadzi Czesława Brańska! Termin: 17 sierpnia godzina 15.00 Miejsce: halo! Rybnik ul. Sobieskiego 20 Tym razem będziemy ozdabiać słoiki, puszki, jednorazowe kubki czy pudełka – wszystko to, co z pozoru może wydawać się niepotrzebne, zamienimy w coś pięknego i oryginalnego! Masz coś, co chcesz odmienić? Zabierz to ze sobą i dołącz do nas!
Rybnik
2025-08-21
12.36 km
Zapraszamy na kolejne warsztaty plastyczne dla dzieci pt.: "Polak w kosmosie". Poprowadzi je Brygida Przybyła, rybnicka malarka. Malarstwo to dla niej podróż po krainie piękna i prawdy, która zawsze zaczyna się od zachwytu. Każdy temat wystawy wynika z oczarowania jakimś miejscem, obiektem i jego magią. Malarstwo jest dla niej nie tylko pięknym sposobem spędzania czasu, jest też drogą wnikliwszego postrzegania otaczającego świata, to wciąż nowe wyzwania, nowa droga poznania. To również droga do podzielenia się wrażeniami i emocjami.
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Żory
3.08 km
Żory
3.25 km
Żory
3.78 km
Gastronomia w pobliżu
Żory
3.52 km
Żory
3.61 km
Żory
3.88 km
Żory
4.23 km