Pałac Schönów w Sosnowcu Sielcu

W centrum Sosnowca, w położonej nad Czarną Przemszą dzielnicy Sielec, znajduje się efektowny budynek - dawny Pałac Schönów, będący od lat międzywojennych siedzibą sądów - obecnie Sądu Rejonowego. Eklektyczną rezydencję wzniesiono na początku ubiegłego stulecia, dla rodziny przemysłowców - Franza i Emmy Schönów. Kiedyś pałac, wyróżniający się neogotycką wieżą, otoczony był przez rozległy, nadrzeczny park ze sztuczną grotą, altankami i rzeźbami.

Przedsiębiorcy w Sosnowcu

XIX-wieczny rozwój Sosnowca i sąsiednich miejscowości związany był z obfitością bogactw naturalnych, korzystnym położeniem oraz działalnością licznych przedsiębiorców; niebagatelną rolę odegrało także połączenie tego regionu z resztą Królestwa Polskiego linią Kolei Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej. Wśród przemysłowców inwestujących w Zagłębiu Dąbrowskim znajdowało się wielu przybyszów zza zachodniej granicy, czyli z dzisiejszych Niemiec. Chociażby z Saksonii przyjechał do Sosnowca Henryk Dietl, założyciel pierwszej przędzalni wełny czesankowej, czy bracia Schönowie.

Schönowie

Schönowie pochodzili z miejscowości Werdau w Saksonii, gdzie w połowie XIX wieku swoją fabrykę włókienniczą posiadał Christian Gottlieb Schön. Czterech jego synów postanowiło szukać szczęścia w interesach w dynamicznie rozwijającym się Zagłębiu Dąbrowskim. Najpierw do Sielca przyjechał Franz Schön, później dołączyli do niego Ernst, Roman i Brunon. Przenieśli tutaj swoje interesy, ponieważ carska Rosja nałożyła tak wysokie cło na produkty z Niemiec, że produkcja tam przestała się opłacać. Sosnowiec był położony najbliżej granicy i był najlepiej skomunikowany, dlatego wybrali akurat to miejsce. W 1879 roku bracia uruchomili w Sielcu pierwszą przędzalnię, a po kilku latach przędzalnię wełny czesankowej w kolejnej dzisiejszej dzielnicy - Środulce.

Pałac Schönów

Interesy szły znakomicie, dzięki czemu przedsiębiorcy w krótkim czasie postawili w pobliżu swoich fabryk aż trzy pałace. Jeden z nich możemy podziwiać w samym centrum Sosnowca, przy ul. 1 Maja. Działkę nad Czarną Przemszą zakupiono już w 1885 roku od hrabiego Mortimer-Tschischky’ego. Budowę pałacu ukończono w 1903 roku, a zamieszkali w nim Franz i Emma Schönowie. Pałac Schönów otoczono parkiem z licznymi obiektami małej architektury. Rodzina Schönów krótko cieszyła się rezydencją - trudności finansowe po pierwszej wojnie światowej zmusiły ją do wydzierżawienia budynku. W 1919 roku w pałacu mieściło się dowództwo powstania śląskiego, a później dowództwo obrony plebiscytu. W 1925 roku obiekt został przekazany władzom sądowniczym. Obecnie gospodarzem pałacu jest Sąd Rejonowy w Sosnowcu. Pałac Schönów wybudowany jest w stylu eklektycznym, na który prócz charakterystycznej wieży (w stylu gotyku angielskiego) składają się również style: neoromański, neorenesansowy, neobarokowy i secesyjny.