Wieża Ciśnień w Zabrzu - Carboneum

City:
Zabrze
Play text
Add to planner

Historia wieży ciśnień

Wieża ciśnień przy ulicy Zamojskiego w Zabrzu zalicza się do największych i najoryginalniejszych budowli tego typu - nie tylko w województwie śląskim, ale i w całej Polsce. Wieża została zbudowana w 1909 roku na górującym nad okolicą wzniesieniu i dostarczała wodę aż do czasów powojennych. Wieżę dźwigają filary postawione na planie ośmiokąta oraz filar centralny. Część ze zbiornikiem przykryto dachem mansardowym. Dolne kondygnacje zajmowały niegdyś mieszkania pracownicze i pomieszczenia gospodarcze.

Historia nowoczesnych systemów wodociągowych sięga połowy XIX stulecia. Ich powstanie zostało wymuszone przez rewolucję przemysłową i ukształtowanie się wielkich, ludnych metropolii. Rozwój technologiczny umożliwił budowę sieci wodociągowych, a następnie kanalizacyjnych. Najważniejsze były ujęcia wody oraz system przesyłowy, na który składały się m.in. monumentalne wieże ciśnień.

Sieci wodociągowe na Śląsku

Na Górnym Śląsku pierwsze sieci wodociągowe zaczęły powstawać w drugiej połowie XIX wieku. Do ich budowy przyczyniła się działalność kopalń i zanikanie wód gruntowych w studniach, a także epidemia cholery azjatyckiej w 1873 roku, której rozsadnikiem były właśnie przydomowe studnie. Wodociągi śląskie korzystały z ujęć wody w szybach kopalnianych, a później największym dostawcą były państwowe ujęcia w rejonie Zawady koło Pyskowic oraz w kopalni „Fryderyk” koło Tarnowskich Gór. Tworzono także sieci samorządowe (np. ujęcie „Rozalia” w Dąbrówce Wielkiej, dostarczające wodę do Katowic i gmin ościennych) oraz prywatne.

Wieża ciśnień

Wieża ciśnień przy ul. Zamojskiego w Zabrzu już z daleka zwraca uwagę swym ogromem (46 metrów wysokości!) i niezwykłym kształtem. Niektórzy porównują ją do startującej rakiety. Budowlę zaprojektowali architekt August Kind i radca budowlany Friedrich Loose. Stanęła na wyniosłości w centrum Zabrza, w 1909 roku, jako element miejskiej sieci wodociągowej. Wieża ciśnień wzniesiona jest z cegły, na planie ośmiokąta. Olbrzymi zbiornik wodny podtrzymywany jest przez osiem filarów bocznych i jeden centralny. Dach jest mansardowy. Dolne kondygnacje zajmowały niegdyś pomieszczenia mieszkalne i gospodarcze.

Obecnie

Licząca ponad 100 lat zabrzańska Wieża Ciśnień, zaprojektowana przez architekta Augusta Kinda oraz radcę budowlanego Friedricha Loose, jest udostępniona dla turystów. W efekcie przeprowadzonych prac rewitalizacyjnych wieża stała się obiektem służącym działalności społecznej, edukacyjnej, naukowej i kulturalnej.

W wieży znajduje się wystawa CARBONEUM – centrum wiedzy o węglu. Jest to nowoczesna ekspozycja łącząca w sobie funkcje centrum nauki i klasycznej wystawy edukacyjnej.
,,Występujący na Ziemi węgiel, z którego między innymi zbudowane są nasze ciała, powstał miliardy lat temu w jądrze pewnej gwiazdy…’’ - to słowa wstępu, które zapraszają do przeżycia wspólnej przygody w czasie zwiedzania świata pełnego węgla, węgla jako pierwiastka.
W tym niezwykłym miejscu można odkryć właściwości i zastosowanie węgla oraz przekonać się, że węgiel naprawdę jest we wszystkim co nas otacza.

Na najwyższym poziomie znajduje się punkt widokowy, z którego można podziwiać panoramę miasta Zabrze i okolic. I kawiarnia z niezapomnianą atrakcją – przeszklonym wspornikiem widokowym. 

Wieża Ciśnień w Zabrzu - Carboneum, fot. UM Zabrze

Wieża Ciśnień w Zabrzu - Carboneum, fot. UM Zabrze

 

Views:  1052
Location:

St Zamoyskiego 2
41-800 Zabrze
Commune: Zabrze
County: Zabrze


Tourist region: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
New location type: 
W mieście
Category: 
Cultural heritage

Contact:
Main Phone: +48 322 714 077

General information:
Object type:  Technika, nauka…
Opening hours: Open 15:00 - 18:00 
Monday:  Closed Tuesday:  15:00 - 18:00 Wednesday:  15:00 - 18:00 Thursday:  15:00 - 18:00 Friday:  15:00 - 18:00 Saturday:  10:00 - 18:00 Sunday:  10:00 - 18:00

Availability All year round
Your opinion:
Rate: 5.0 (1 votes were given)
POI
Tourist Information 
Actively 
Cultural Heritage 
Nature 
Travel Agent 
Gastronomy 
Accommodation 
Tourist offer 
Entertainment 
Rental Office 
Health and Beauty 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Route
The Route
Marked tourist route
Audiowycieczki
Nearby events
Zabrze
2025-09-26
1.00 km
W Klubie CK Wiatrak w Zabrzu, który odbędzie się koncert zespołu ZAZULA - 26 września 2025 r. o godz. 20.00.
Zabrze
2025-10-09
4.24 km
Adam Snopek SHOW to muzyczno-kabaretowe widowisko z udziałem publiczności, przy największych przebojach muzyki rozrywkowej i klasycznej. Całość okraszona niebanalnym poczuciem humoru oraz niezwykłą energią pianisty Adama Snopka, który udowadnia, że co trzeci utwór współczesnej muzyki rozrywkowej zawiera w sobie fragment piosenki…”Pieski małe dwa".
Bytom
2025-10-29
10.17 km
Nowoczesna choreografia, muzyka polskiego kompozytora nowej generacji oraz ożywione obrazy van Gogha na ekranach LED – to artystyczna podróż pełna barw, ruchu i emocji, która przeniesie Cię w głąb świata genialnego malarza.
Chorzów
2025-09-27
11.41 km
Zapraszamy 27.09.2025 na koncert w ramach XX Międzynarodowego Festiwalu im. G.G. Gorczyckiego w Muzeum Hutnictwa w Chorzowie o godz. 18.00. Wstęp możliwy będzie tylko z bezpłatną wejściówką.
Chorzów
2025-09-19
12.76 km
W 2025 roku najlepsze rajdowe załogi w Polsce ponownie powalczą o punkty i puchary podczas Rajdu Śląska!
Weather
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Zabrze
0.55 km
Zabrze
0.88 km
Zabrze
1.04 km
Gastronomia w pobliżu
Ruda Śląska
0.19 km
Zabrze
0.50 km
Zabrze
0.50 km