Jezioro Żywieckie powstało w latach 60-tych XX w., poprzez spiętrzenie wód rzeki Soły, której dolina przegrodzona została zaporą. Południowy kraniec jeziora, położony na terenie Kotliny Żywieckiej, sięga niemal w rejon śródmieścia Żywca. Północna część jeziora (w rejonie zapory) zajmuje wąską dolinę, wcinającą się w zbocza Beskidu Małego. Zbiornik Żywiecki pełni rolę energetyczną, przeciwpowodziową oraz turystyczno-rekreacyjną.
Ziemną zaporę wodną, w wyniku budowy której powstało Jezioro Żywieckie, wzniesiono w latach 1960-66. Wody jeziora spowodowały zalanie terenów, na których leżały wcześniej miejscowości (lub też części miejscowości) Zarzecze, Tresna, Zadziele i Stary Żywiec. Zbiornik wodny ma pojemność całkowitą 94,6 mln m. sześc. Wody jeziora przy minimalnym poziomie spiętrzenia sięgają wysokości 321 m n.p.m., przy poziomie normalnym – 343 m, przy maksymalnym zaś – 345. Długość jeziora (przy normalnym poziomie spiętrzenia) wynosi ok. 6,5 km, a jego szerokość w centralnej części - ok. 2,5 km. Głębokość maksymalna zbiornika to prawie 27 m. Długość zapory wynosi 310 m, a wysokość - 39 nad dnem doliny. Elektrownia zainstalowana przy zaporze ma moc 21 MW. Obok celów związanych z produkcją energii zbiornik pełni funkcje turystyczno-rekreacyjne oraz przeciwpowodziowe. Tak, jak zresztą w przypadku innych zbiorników zaporowych, Jezioro Żywieckie - zasilane górską rzeką (i jej dopływami) - ulega systematycznemu zamulaniu, co cały czas zmniejsza jego pojemność. Latem jezioro jest miejscem uprawiania sportów wodnych. 15 listopada 1978 r. miał miejsce tragiczny wypadek (w tzw. Wilczym Jarze koło Oczkowa), o którym przypomina tablica pamiątkowa. Nad ranem tego dnia na skutek poślizgu runęły do lodowatej toni Jeziora Żywieckiego dwa autobusy. W tragedii tej zginęło 30 osób. Sama zapora leży w miejscowości Tresna. Wzmiankowana była ona w roku 1626, gdy królowa Konstancja, żona Zygmunta III Wazy, określała uposażenie parafii na terenie swych dóbr.
1. Przystań na Zaporze - wypożyczalnie sprzętu wodnego:
rowerki, kajaki, łódki, sprzęt wędkarski oraz ok. godzinny rejs po Jeziorze Żywieckim
Tresna k/ Żywca,
tel. 697 032 757, 33 866 21 47, www.nazaporze.pl
2. Przystań Zarzecze (Przystań klubowa Klubu Żeglarskiego Halny) - największa przystań nad Jeziorem Żywieckim
Klub posiada 20 żaglówek typu ,,Omega", 2 otwarto pokładowe, dwumasztowe szalupy, 2 jachty kabinowe typu ,,Ursa" i ,,Sasanka",kilka łodzi wiosłowych, kilka rowerków wodnych i dwuosobowe kajaki
ul. Plażowa, 34-326 Zarzecze
tel. 600 302 826, www.halny.org.pl
3. Ośrodek Sportów Wodnych i Rekreacji NEPTUN - przystań jachtowa – wypożyczalnia sprzętu wodnego: żaglówki, rowery wodne, kajaki, sprzęt windsurfingowy,
ul. Beskidzka 88 Zarzecze, 34-326 Pietrzykowice
tel. 697 340 392, neptun@wczasy-neptun.pl, http://wczasy-neptun.pl
4. Przystań "U SIUDEGO" - rejsty statkiem, wypożyczalnia kajaków
ul. Nad Jeziorem 1, 34-311 Tresna
tel. 792 273 338, 604 544 870, https://rejsy-statkiem.business.site
5. Zajazd na Zaporze - przystań wodna z wypożyczalnią kajaków, rowerków wodnych, łódek
ul. Żywiecka 6, Tresna, 34-311 Czernichów
tel. 608 633 236, 795 159 138, 33 8 66 21 12 (recepcja, restauracja), mail: zajazdnazaporze@gmail.com, www.zajazdnazaporze.com
Przez Tresną, a także przez koronę zapory Jeziora Żywieckiego, przebiega szlak niebieski. Trasa ta, rozpoczynająca się w Bielsku Białej Lipniku, biegnie przez malownicze grzbiety pasma Czupla i Magurki Wilkowickiej; dalej, po przekroczeniu doliny Soły przez zaporę w Tresnej, wspina się na pasmo Cisowych Grap, gdzie kończy się przy czerwono znakowanym Małym Szlaku Beskidzkim, na przełęczy Przysłop Cisowy.