Zabudowa kopalni Anna w Pszowie

Miejscowość:
Pszów
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Kopalnia Anna, sięgająca swymi początkami pierwszej połowy XIX w., działała do roku 2012, kiedy to (w dniu 11 kwietnia) wyjechała na powierzchnię ostatnia tona węgla. Obok zabudowy samej kopalni, z szybami oraz innymi budynkami, zachowało się także osiedle robotnicze, wznoszone w latach 1905-25. Zbudowano wówczas kilkadziesiąt domów robotniczych, a także obiekty urzędnicze, dom towarowy, kasyno oraz inne zabudowania.

Historia kopalni

Historia tutejszej kopalni sięga roku 1832, kiedy Augustyn Ferdynand Fritze, ówczesny burmistrz Rybnika, zakupił w Pszowie ziemię, chcąc rozpocząć tu wydobycie węgla. Inwestycję uruchomił w 1842 r. na polu górniczym, któremu nadał nazwę Anna. W 1855 r. zaczęto drążyć szyb Jan, zaś rok później utworzona została spółka pod nazwą Skonsolidowana Kopalnia Anna. Rok 1864 przyniósł przejęcie zakładu przez Spółkę Handlową Józefa Domsa. Kopalnia cały czas była rozbudowywana i modernizowana. Ciekawostkę stanowić może fakt uruchomienia tu w 1882 r., pierwszej na terenach Polski, napowietrznej kolejki linowej o napędzie parowym. Łączyła ona kopalnię ze stacją kolejową w Czernicy (dziś Rydułtowy). Gdy w 1888 r. nastąpiło zalanie kopalni, wydobycie wstrzymano na kilka lat. Zakład został ponownie uruchomiony przez nowego nabywcę, Emanuela Friedländera, który z połączenia kopalń Emma, Anna i Rymer utworzył Rybnickie Gwarectwo Węglowe. W latach 1905-25 powstała przy kopalni kolonia domów dla robotników oraz zabudowania urzędnicze, z domem towarowym, piekarnią, kasynem i innymi obiektami. Cały czas wydobycie węgla ulegało zwiększeniu, uruchomiano też nowe szyby. W 1928 r. osiągnięto po raz pierwszy 1 mln ton rocznego wydobycia, co było zresztą rekordem w skali Górnego Śląska. Kopalnia, która poniosła duże szkody podczas działań wojennych, uruchomiona została ponownie w kwietniu 1945 r. Z biegiem czasu zaczęto zwiększać wydobycie, a w kolejnych latach stopniowo unowocześniano zakład. W 1978 r. uzyskano największe wydobycie, które wyniosło 2 874 378 ton. Tego rodzaju efekty uzyskiwano dzięki zastosowaniu systemu czterobrygadowego, bardzo niepopularnego wśród załogi. W 1980 r. tutejsi górnicy wzięli udział w wydarzeniach związanych ze strajkami sierpniowymi i słynnymi porozumieniami, w wyniku których w kraju pojawiły się nadzieje na demokratyzację, zaś w górnictwie zlikwidowano system czterobrygadowy oraz zagwarantowano wolne soboty i niedziele. Kopalnia Anna działała do przełomu 2011 i 2012 r. 4 grudnia 2011 obchodzono ostatnią Barbórkę, podczas której w uroczystej procesji przeniesiono obraz św. Barbary z kopalnianej cechowni do bazyliki w Pszowie. 11 kwietnia 2012 wyjechała na powierzchnię ostatnia tona węgla.

Wyświetlenia:  394
Lokalizacja:

Ul. ks. Pawła Skwary  21
44-370 Pszów
Gmina: Pszów
Powiat: wodzisławski


Region turystyczny: 
Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe


Dostępność Całoroczny

teren prywatny

Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Pszów
1.00 km
Rydułtowy
1.77 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Pszów
1.01 km
Wodzisław Śląski
3.32 km
Wodzisław Śląski
6.21 km
Wodzisław Śląski
6.44 km
Gastronomia w pobliżu
Pszów
0.65 km
Pszów
0.84 km
Wydarzenia w pobliżu
Rybnik
2025-06-30
12.12 km
Radna Aleksandra Nowara zaprasza do rozmów o Rybniku, co można ulepszyć, z czym macie Państwo problem, a może coś chcielibyście zmienić w naszym mieście? Zapraszam do halo! Rybnik, rozmowy przy kawie to moja propozycja dla mieszkańców Rybnika, a szczególnie Śródmieścia. Spotkania będą odbywać się w poniedziałki, raz lub dwa razy w miesiącu, tak aby każdy komu sprawy miasta nie są obce, mógł podzielić się ze mną swoją opinią na ten temat.
Rybnik
2025-06-14
12.12 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych. Wydarzenie towarzyszy jarmarkowi staroci, odbywającemu się przeważnie w drugą sobotę miesiąca na rybnickim deptaku. Spotkanie będzie okazją do wymiany i katalogowania monet oraz do dyskusji na temat ich pochodzenia, kręgu ich użytkowników, czy też określenia dodatkowych funkcji poszczególnych egzemplarzy.
Rybnik
2025-06-21
12.12 km
Zapraszamy serdecznie na wydarzenie „Rybnickie Sploty i Dzwięki”. Będzie muzycznie i kreatywnie. W programie: 1. Koncert lokalnego zespołu Czornobrywc’i 2. Warsztaty rękodzieła tradycyjnego i szycia upcyklingowego 3. Zbiórka charytatywna na rzecz fundacji „Nieobcy” Czekamy na Was 14 czerwca od 16:00 do 18:00 w halo! Rybnik na ul. Sobieskiego 20.
Rybnik
2025-06-15
12.12 km
W czerwcu podczas warsztatów COŚ Z NICZEGO wspólnie postaramy się przygotować niespodziankę dla taty. Zaplanowałam robienie breloczka, jednak liczę na waszą inwencję twórczą, która rozwijać się będzie w miłej atmosferze podczas zajęć. Zapraszamy do halo! Rybnik 15 czerwca w godzinach od 15.00 do 18.00.
Rybnik
2025-06-30
12.12 km
Tym razem w naszych historycznych pogaduchach wrócimy do naszego domu, do Górnego Śląska i wydarzeń z 1945 roku. Naszym sternikiem będzie Mateusz Paszenda (ur. 12 maja 1996 r.) – magister pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej na Uniwersytecie Opolskim (2021 r.). Pasjonat historii I połowy XX wieku, a w szczególności II wojny światowej oraz historii Śląska ze wspomnianego okresu. Z zamiłowania badacz, który spędził niejedno popołudnie, aby utrwalić wspomnienia odchodzącego z tego świata „milczącego pokolenia".