Kolonia robotnicza “Karola” w Rydułtowach

Miejscowość:
Rydułtowy
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Rydułtowy są jednym z wielu miast górnośląskich, których historia w ostatnich 200 latach związana była nierozerwalnie z wydobyciem węgla kamiennego. W mieście do dziś działa KWK „Rydułtowy”, w jego krajobrazie wciąż są obecne zabytkowe zabudowania kopalniane, z budynkiem wagi na czele. Do mniej znanych obiektów należą pozostałości po robotniczej kolonii „Karola” – obecnie to kilka charakterystycznych, ceglanych familoków, z którymi sąsiadują niewielkie budynki gospodarcze.

O mieście

Rydułtowy są ponad 20-tysięcznym miastem, położonym na południu województwa śląskiego - pomiędzy Rybnikiem, Wodzisławiem Śląskim i Raciborzem. Mimo, że osada powstała już w XIII stuleciu, jej dynamiczny rozwój datuje się od końca wieku XVIII, kiedy rozpoczęto tutaj eksploatację złóż węgla kamiennego. Podwaliny pod rydułtowskie górnictwo położył na przełomie XVIII i XIX wieku Fryderyk von Sack, właściciel tutejszego majątku ziemskiego, który uruchomił pierwszą kopalnię, znaną pod nazwą „Charlotte”. W krótkim czasie na polach Rydułtów i okolicznych wiosek wyrosły szyby wydobywcze, odwadniające i wentylacyjne, a mieszkańcy, zamiast uprawiać ziemię jak dotychczas, coraz częściej znajdowali zatrudnienie pod ziemią. Rydułtowska „Charlotta” pod tą nazwą funkcjonowała aż do 1945 roku. Później nadano jej miano „Rydułtowy” i tak pozostało do dziś.

Kolonia robotnicza

W XIX wieku w Rydułtowach, oprócz zabudowań stricte kopalnianych, wyrosły również jakże charakterystyczne dla wielu górniczych miast, wielorodzinne domy mieszkalne - słynne familoki. Pracodawcy stawiali je, aby przyciągnąć do pracy w kopalni robotników z odległych rejonów Śląska. Pierwsze familoki w Rydułtowach zostały zbudowane prawdopodobnie już przed 1865 rokiem. Do naszych czasów zachowała się we fragmentach kolonia robotnicza „Karol” lub „Karola”, popularnie nazywana „Karlikiem”. Kilka piętrowych familoków z cegły stoi pomiędzy ulicami Bema i Strzelców Bytomskich, na północ od centrum miasta. Kolonia powstała na początku ubiegłego stulecia, na terenach kopalnianych, pomiędzy dwoma szybami wentylacyjnymi, które miejscowi nazywali „Karlik” (właściwie „Karol”) i „Zitszacht” (czyli „Suedschacht”). Pierwotnie osiedle było podzielone na dwie części, północną i południową, a każda liczyła po 10 familoków. Pojedynczy zaś budynek dzielono na cztery mieszkania złożone z sieni, kuchni, sypialni i komórki z piwnicą; rodziny miały też do dyspozycji chlewiki. Dawniej górniczym rodzinom życie ułatwiały także takie obiekty, jak sklep z magazynem, przedszkole czy „piekarniki”.

Wyświetlenia:  52
Lokalizacja:

Ul. Osiedle Karola
44-280 Rydułtowy
Gmina: Rydułtowy
Powiat: wodzisławski


Region turystyczny: 
Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
Rybnik
2023-06-24
3.97 km
Zapraszamy na III edycję Festiwalu Górnej Odry. Impreza jest świętem marki Kraina Górnej Odry. Niezapomnianym przeżyciem są organizowane podczas festiwalu Pływadła. Kultowe wydarzenie i największa tego typu impreza w całej Europie!
Rybnik
2023-06-03
9.75 km
BAŃKI Z HALO PO RAZ KOLEJNY! Zapraszamy wszystkich do udziału w biciu rokordu z 2022 r. w ilości osób jednocześnie puszczających bańki mydlane. W tym roku chcemy przebić liczbę 320 uczestników.
Rybnik
2023-06-10
9.91 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych. Wydarzenie towarzyszy jarmarkowi staroci, odbywającemu się w drugą sobotę miesiąca na rybnickim deptaku. Spotkanie będzie okazją do wymiany i katalogowania monet oraz do dyskusji na temat ich pochodzenia, kręgu ich użytkowników, czy też określenia dodatkowych funkcji poszczególnych egzemplarzy.
Rybnik
2023-06-10
9.91 km
Social Language Meeting to spotkanie dla osób zainteresowanych niezobowiązującymi rozmowami w obcych językach. Odbywa się raz w miesiącu w halo! Rybnik. Mamy nadzieję, że jesteście nadal zainteresowani rozmowami w obcych językach. A może chcielibyście spotkać obcokrajowców mieszkających w naszej okolicy? To spotkanie jest dla Was. Na najbliższym Social Language Meeting zawita do nas ekipa z Royal Academy of English!
Rybnik
2023-06-02
9.91 km
Prowadzenie: Zuzanna Łapka Bilety: 10 zł (do nabycia w halo! Rybnik) Każdy uczestnik będzie miał szansę poznać techniki i stworzyć RZEŹBĘ INTUICYJNĄ z czucia, podążania za swoim wewnętrznym kompasem. Stworzone dzieła będą do dyspozycji uczestników. Pracować będziemy z gliną, a towarzyszyć nam będzie specjalnie przygotowane tło muzyczne. Obszar działań warsztatowych zaczerpniętych ze sztuk interdyscyplinarnych, rzeźby, oraz Arteterapii. Celem warsztatów jest: pogłębienie kontaktu ze swoim ciałem, rozładowanie napięcia w ciele i umyśle, rozwijanie kreatywności i abstrakcyjnego myślenia, pogłębienie wrażliwości na swoje zmysły. https://www.facebook.com/lapkazuzia
W pobliżu
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Pszów
2.59 km
Rybnik
5.06 km
Wodzisław Śląski
6.40 km