Kościół św. Barbary w Żarkach

Żarki, leżące w powiecie myszkowskim, są siedzibą gminy miejsko-wiejskiej. Dzisiejszy kościół pw. św. Barbary jest budowlą, która zastąpiła drewnianą kaplicę istniejącą tu co najmniej od końca XVI w. Murowana, otynkowana dziś świątynia, wzniesiona została z łamanego kamienia wapiennego zapewne pod koniec XVII wieku. Pierwotnie był to kościół szpitalny. Wewnątrz zachowało się XVIII-wieczne wyposażenie z trzema ołtarzami.

Historia kościoła

Orientowana, jednonawowa budowla pochodząca najprawdopodobniej z końca XVII w., posiada obszerne, nieco węższe do nawy i zamknięte półkoliście prezbiterium. Od zachodu dobudowana jest kwadratowa kruchta. Dwuspadowe dachy kryte są gontem. Nawa zwieńczona jest czworoboczną, drewnianą wieżyczką na sygnaturkę. We wnętrzu budowli znajdują się trzy ołtarze. Główny wykonany został w stylu klasycystycznym, w drugiej połowie XVIII w. Umieszczono w nim barokowy obraz patronki kościoła, św. Barbary. Także barokowe ołtarze boczne z początku XVIII w., poświęcone św. Katarzynie i św. Agnieszce, ozdobione zostały ich wizerunkami, namalowanymi w pierwszej połowie XVIII w. Msza św. w kościele św. Barbary odprawiana jest raz do roku - 4 grudnia. Z końca XVI w. pochodzi wzmianka o istnieniu (przy poprzedniej jeszcze budowli) szpitala–przytułku dla ubogich. W 1731 r. wzniesiono tu jego murowany budynek, który (znacznie zdewastowany) rozebrany został pod koniec XX w. W 1987 r. wybudowano obok kościoła Dom Samotnej Matki i Dziecka, prowadzony przez siostry nazaretanki.

Święta Barbara

Patronka kościoła, święta Barbara, żyjąca na przełomie III i IV wieku, wywodziła się z pogańskiej rodziny z Heliopolis. Ojciec, Dioskuros, wysłał ją na naukę do miasta Nikomedia, gdzie na przekór rodzinie została chrześcijanką. Ojciec próbował zmusić ją do wyparcia się wiary, a wkrótce doniósł na nią do władz. Barbara została ścięta mieczem ok. roku 305 w Nikomedii lub Heliopolis, w czasie prześladowań za panowania cesarza Maksymiliana. Legenda mówi o tym, że św. Barbara uciekając przed ojcem ukryła się w skale, która rozstąpiła się przed nią. Św. Barbara jest patronką dobrej śmierci i ludzi trudnej pracy, m.in. górników i hutników, a także marynarzy, rybaków, żołnierzy i więźniów. Atrybutami świętej są: anioł z gałązką palmową, dwa miecze u jej stóp, kielich, księga, wieża, lew u stóp, miecz, monstrancja, pawie lub strusie pióro oraz charakterystyczna dla męczenników gałązka palmowa.