Zamek w Toszku

Zamek w Toszku pierwotnie, w czasach piastowskich, był budowlą drewniano-ziemną. Nie znamy dokładnie jej początków, choć przypuszczalnie sięgają X lub XI w. Panujący tu w wieku XV książę Przemysław wzniósł budowlę murowaną, zaś z końcem XVI w. powstała tu renesansowa rezydencja. Zamek, który spłonął w 1811 roku, częściowo odbudowano w latach 60-tych wieku XX. Budowla stanowi dziś siedzibę Centrum Kultury „Zamek w Toszku”.

Historia zamku

Nie znamy dokładnie początków pierwszej warowni stojącej niegdyś na miejscu obecnej budowli. Być może drewniany gród obronny zbudowano na tutejszym wzgórzu w okresie wczesnopiastowskim - w X lub XI w. Badacze generalnie przyjmują, że tutejszy gród istniał w w. XII, choć dokumenty pisane mówią o nim dopiero w 1222 r. W czasach rozbicia dzielnicowego gród w Toszku należał do kolejnych książąt z linii opolskiej, potem zaś bytomsko–kozielskiej, wreszcie cieszyńskiej i oświęcimskiej. Jednym z książąt linii kozielsko–bytomskiej był Bolesław, który w początkach XIV w. został arcybiskupem Ostrzyhomia i prymasem Węgier. Zamek w Toszku do największego rozkwitu doszedł w XV w. - w czasach długiego panowania księcia toszeckiego, Przemysława z linii oświęcimskiej. Po zniszczeniach spowodowanych przez najazdy husytów Przemysław wzniósł tu murowaną rezydencję. Stanowiła ona przez pewien czas własność książąt opolskich, potem zaś - jako lenno królów czeskich - w pierwszej połowie XVI w. przeszła w ręce Habsburgów. Z końcem stulecia tutejsza twierdza wykupiona została przez rodzinę Redenów i przebudowana w stylu renesansowym. Kolejna przebudowa miała miejsce w czasach Colonnów, na przełomie XVII i XVIII w. Zamek w XVII i XVIII w. kilkakrotnie zmieniał właścicieli. W roku 1811 spłonął. W 1840 ruinę kupił Abraham Guradze. W rękach tej rodziny hrabiowskiej obiekt znajdował się aż do II wojny. W latach dwudziestych hrabia Kurt Hubert Guradze przekazał go w użytkowanie młodzieży. Malownicza ruina została poddana częściowej renowacji w latach 1957–1963. Wkrótce zamek w Toszku stał się siedzibą placówek kulturalnych.

Obecnie

Do dzisiaj z tej okazałej warowni zachowała się tylko część zabudowań. Turyści mogą zwiedzać basztę zamkową z punktem widokowym, zobaczyć teatrzyk opowiadający legendę o złotej kaczce, a także odpocząć zamkowej w kawiarni.  Obecnie zamek jest siedzibą Centrum Kultury "Zamek w Toszku".

fot. CK Zamek w Toszku

fot. Natalia Wójcik

Organizowane są tu liczne wystawy, koncerty, wernisaże i warsztaty oraz imprezy plenerowe. Jedną z najliczniej odwiedzanych imprez są Brewerie Toszeckie, wydarzenie nawiązujące do historii zamku, prezentujące historyczne inscenizacje oraz pokazy walk rycerskich pieszych i konnych.

Brewerie Toszeckie fot. M. Witkowski