OFICJALNY PRZEWODNIK TURYSTYCZNY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
Jeziora Dzierżno Duże i Dzierżno Małe powstały przez wypełnienie wodą dawnych wyrobisk popiaskowych. Starszy jest zbiornik Dzierżno Małe, który został utworzony w 1938 r., położony w rejonie ujścia rzeki Dramy do Kanału Gliwickiego. Leżące nieopodal Dzierżno Duże (Zbiornik Rzeczycki) powstało natomiast w 1964 r. Nazwy obydwu zbiorników pochodzą od dzielnicy Pyskowic o nazwie Dzierżno. Funkcję ośrodka rekreacyjnego pełni przede wszystkim Dzierżno Małe.
Jezioro Dzierżno Małe utworzono w 1938 r., zalewając dawne wyrobiska popiaskowe i uzyskując w ten sposób zbiornik o powierzchni 1,2 km kw. i pojemności 10 mln m sześc. Głębokość maksymalna tego akwenu wynosi 25 m. Dzierżno Małe zasilane jest wodami wpływającej do niego rzeki Dramy oraz mniejszej, Pniówki. Zbiornik posiada znaczenie przeciwpowodziowe, przyrodniczo-krajobrazowe, a także pełni rolę miejsca wypoczynku dla leżących w niedalekiej odległości miast: Gliwic, Zabrza, Bytomia czy Rudy Śląskiej. Jezioro jest łatwo dostępne pod względem komunikacyjnym. Zlokalizowano tu ośrodki sportów wodnych oraz bazę noclegową i gastronomiczną. Zbiornik jest też miejscem przyciągającym wędkarzy.
Znacznie większe Jezioro Dzierżno Duże, zwane również Jeziorem Rzeczyckim, powstało w 1964 r. w miejscu dwóch wyrobisk (po zakończeniu eksploatacji piasków podsadzkowych), które zalane zostały skierowanymi tu wodami rzeki Kłodnicy. Powierzchnia jeziora wynosi nieco ponad 6 km kw. Pojemność, przy normalnym poziomie piętrzenia, wynosi 47,5 mln m sześc. Głębokość maksymalna to 20 m. Dzierżno Duże zasilają głównie wody Kłodnicy, niestety znacznie zanieczyszczone, reszta zaś dopływa z Kanału Gliwickiego. Jezioro pełni funkcje przyrodnicze i krajobrazowe, będąc m.in. ostoją ptactwa wodnego. W naturalny sposób, jako osadnik, oczyszcza wody Kłodnicy. Dzierżno Duże spełnia także funkcje przeciwpowodziowe. Stan wody zbiornika cechuje się znacznymi wahaniami, dochodzącymi do 9 metrów. Ciekawostka – w roku 1957 podczas prac przy wydobywaniu piasku znaleziono szczątki (kości) mamuta wielkiego i nosorożca włochatego. Zrekonstruowane szkielety tych zwierząt stoją obecnie w Muzeum w Zamku Piastowskim w Gliwicach oraz w Muzeum Geologicznym Państwowego Instytutu Geologicznego w Warszawie.
Jezioro Dzierżno Małe jest stricte jeziorem żeglarskim, można tu pływać na kajaku lecz prywatnie (trzeba mieć swój własny kajak). Ośrodki żeglarskie oferują na miejscu wynajem żaglówek i sprzętu wodnego do żeglowania. Na jeziorze Dzierżno Duże takż można pływać na kajakach, jednak nie ma nad nim wypożyczalni.
