Osiedle robotnicze kopalni „Marcel” w Radlinie

Miejscowość:
Radlin
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Osiedle robotnicze w Radlinie zbudowano na przełomie XIX i XX wieku dla pracowników działającej w mieście od kilkudziesięciu lat kopalni „Emma” (a od 1949 roku „Marcel”). Budynki osiedla stanęły naprzeciwko zabudowań kopalnianych. Są tu wille kadry zarządzającej, domy noclegowe, wielorodzinne familoki czy gmachy użyteczności publicznej. Wśród projektantów kolonii byli sławni architekci, jak np. William Mueller i Hans Poelzig.

O mieście

Radlin jest kilkunastotysięcznym miastem, „wciśniętym” między Rybnik, Rydułtowy, Pszów i Wodzisław Śląski. Do przełomu XVIII i XIX wieku miejscowości tworzące dzisiejsze miasto były typowo rolnicze. Wkrótce jednak zaczęto poszukiwania węgla kamiennego i ruszyły tutaj pierwsze kopalnie. Kopalnia „Emma”, działająca do dziś pod nazwą „Marcel”, została uruchomiona w 1858 roku na terenie wioski Biertułtowy – centralnej części współczesnego Radlina. W następnych latach kopalnia rozbudowała się o elektrownię i koksownię. Dzięki jej działalności dotychczasowa wioska rozwinęła się w niewielkie miasto.

Osiedle robotnicze

Pod koniec XIX wieku właściciel kopalni – berliński przedsiębiorca Fryderyk Friedlaender - podjął decyzję o budowie koloni robotniczej w bezpośrednim sąsiedztwie szybów kopalnianych. Pierwsze domy zaczęły powstawać już w 1897 roku, następne wznoszono do czasów tuż przed I wojną światową. Zatrudniono wybitnych architektów, m.in. Williama Muellera i Hansa Poelziga. Zabudowania osiedla zachowały się do dziś w kształcie bliskim oryginalnemu. Znajdziemy je przy ul. Korfantego oraz jej przecznicach: Irysowej, Czecha, Pocztowej i Mielęckiego. Przy Korfantego zbudowano wille kadry urzędniczej. Za nimi postawiono familoki, dla przeciętnie 4-5 rodzin, z budynkami gospodarczymi na zapleczu. Ceglane gmachy mają najczęściej trzy kondygnacje. Osiedle było zelektryfikowane, z własną siecią wodno-kanalizacyjną. Ponadto powstały noclegownie dla górników–kawalerów, sklep, apteka, gospoda i inne obiekty użyteczności publicznej. Najokazalszą budowlą była szkoła, zamykająca dzisiejszą ul. Mielęckiego. Spośród wszystkich budynków urodą wyróżnia się willa dyrektorska (obecnie kawiarnia „Górnicza Strzecha”), projektu Williama Muellera. Warto także przejść się główną aleją Radlina, tj. ul. Korfantego, z której można zobaczyć zabytkowe zabudowania kopalni „Marcel”, czyli szyb „Wiktor”, budynek dyrekcji i łaźnię.

Wyświetlenia:  611
Lokalizacja:

Ul. Korfantego
Radlin
Gmina: Radlin
Powiat: wodzisławski


Region turystyczny: 
Śląsk, Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 5.0 (Oddano 1 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Audiowycieczki
Pliki dźwiękowe
Wydarzenia w pobliżu
2026-06-26
2.67 km
Kraina Górnej Odry to wyjątkowe miejsce, w którym poznamy wspólną historię i kulturę krajów (Polski i Czech). Jednak przede wszystkim jest to miejsce bliskie naturze, co daje możliwość uprawiania turystyki aktywnej.
Rybnik
2025-12-16
7.09 km
Bezpłatne zajęcia oddechowo-relaksacyjne dla wszystkich! ❀❀❀ Co będziemy robić? ❀ Ćwiczenia oddechowe, zwłaszcza przepony i toru przeponowo-brzusznego. ❀ Prosta gimnastyka dla każdego. Proponowane ćwiczenia opierają się na pracy z wyobraźnią i korzystają z różnych gadżetów dostępnych dla każdego. ❀ Elementy jogi śmiechu - regularny śmiech dotlenia organizm, usuwa toksyny, wyzwala hormony szczęścia, czyli endorfiny i wzmacnia odporność. ❀❀❀ 16.12.25 | 18:30 Zajęcia w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Rybniku Prowadzi Lidia Białecka
Rybnik
2025-12-02
7.16 km
Bezpłatne zajęcia oddechowo-relaksacyjne dla wszystkich! ❀❀❀ Co będziemy robić? ❀ Ćwiczenia oddechowe, zwłaszcza przepony i toru przeponowo-brzusznego. ❀ Prosta gimnastyka dla każdego. Proponowane ćwiczenia opierają się na pracy z wyobraźnią i korzystają z różnych gadżetów dostępnych dla każdego. ❀ Elementy jogi śmiechu - regularny śmiech dotlenia organizm, usuwa toksyny, wyzwala hormony szczęścia, czyli endorfiny i wzmacnia odporność. ❀❀❀ Zajęcia w Teatrze Ziemi Rybnickiej, w sali baletowej Prowadzi Lidia Białecka
Rybnik
2025-12-06
7.16 km
Hanna Woźniak, dyplomowana artystka plastyczka, uczyć będzie techniki tworzenia niezwykłych, ekologicznych bombek choinkowych z łatwo dostępnych materiałów. Ozdoby te są bardzo trwałe i służyć będą wiele lat. To kreatywna alternatywa dla filcowania! Zapraszamy uczestników w każdym wieku, a dzieci prosimy o udział wyłącznie z opiekunem. Warsztaty płatne: 15 PLN/osoba. Zapisy przez instagram: @wozniak.atelier lub na adres mailowy: hakwozniak@gmail.com
Rybnik
2025-12-07
7.16 km
Zapraszamy wszystkich miłośników wycieczek po Rybniku na spotkanie z autorami inicjatywy: “Ratujemy od zapomnienia”. Nazwy terenowe dzielnicy Rybnika: Paruszowiec-Piaski. -----
W pobliżu
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Wodzisław Śląski
2.77 km
Rybnik
3.76 km
Wodzisław Śląski
4.11 km
Wodzisław Śląski
4.11 km
Rybnik
4.54 km
Gastronomia w pobliżu
Rybnik
0.99 km
Radlin
1.33 km
Rybnik
1.61 km