Odkrywka cieszynitów

City:
Cieszyn
Play text
Add to planner

Pogórze Cieszyńskie, a w szczególności obszar położony w pobliżu Cieszyna, obfituje w formy terenu ukształtowane na skutek wydobywania lokalnych surowców, m.in. cieszynitów. Skały te były wykorzystywane przez człowieka już od schyłku epoki brązu i w epoce żelaza przy produkcji ceramiki. Od XIX wieku wydobywano je w kilku kamieniołomach w okolicach Cieszyna, głównie na potrzeby inwestycji drogowych i budowlanych. Obecnie nie są eksploatowane i nie mają gospodarczego znaczenia. Cieszynity powstały w kredzie w wyniku wciśnięcia się magmy między istniejące już utwory skalne. Występują w kilku odmianach i łączone są z tzw. cieszyńską prowincją magmową, która rozciąga się od Hranic na Morawach aż po Bielsko-Białą. Główną formą występowania cieszynitów są żyły pokładowe (sille).

Wychodnie w rejonie ul. Krętej, fot. ARC PMT Śląsk Cieszyński | fot. UM Cieszyn

Miejscem, gdzie można zaobserwować cieszynity jest właśnie odkrywka cieszynitów, znajdująca się w Cieszynie przy ulicy Krętej i Granicznej. Miejsce to objęto ochroną w formie stanowiska dokumentacyjnego, które obejmuje obszar 0,0647 ha. Ściana odkrywki ma długość ponad 25 m, a maksymalną wysokość około 2,5 m osiąga w części środkowej. Cieszynit ma w tym miejscu strukturę grubo- lub średnioziarnistą, o barwie zmieniającej się w zależności od miejscowych zmian proporcji pomiędzy minerałami ciemnymi i jasnymi. W środkowej części skała magmowa jest „świeżo” odsłonięta i doskonale widoczne są w niej czarne, wydłużone słupki – kryształy hornblendy, pirokseny oraz jaśniejsze plagioklazy i skaleniowce. W częściach brzeżnych ściany, cieszynit jest zwietrzały, stąd miejscami skała pokryta jest naskorupieniami tlenków żelaza powstałych w skutek rozkładu ciemnych minerałów.

Cieszynity, fot. CDPGŚ Aleksandra Liszka

Cieszynity, minerały skałotwórcze, fot. CDPGŚ Aleksandra Liszka

Proponowana trasa dojścia do stanowiska dokumentacyjnego „Odkrywka cieszynitów” od parkingu przy kościele. Krótsza trasa od ulicy Ładnej jest bardzo stroma.

 

Views:  524
Location:

Cieszyn
Commune: Cieszyn
County: cieszyński


Category: 
Nature

General information:
Object type:  Forma skalna

Availability All year round
Your opinion:
Rate: 5.0 (1 votes were given)
POI
Tourist Information 
Actively 
Cultural Heritage 
Nature 
Travel Agent 
Gastronomy 
Accommodation 
Tourist offer 
Entertainment 
Rental Office 
Health and Beauty 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Route
The Route
Marked tourist route
To take off
To the finish line
PDF
KML
GPX
W pobliżu
Weather
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Cieszyn
0.94 km
Cieszyn
0.98 km
Cieszyn
1.07 km
Cieszyn
1.38 km
Cieszyn
1.48 km
Gastronomia w pobliżu
Cieszyn
1.15 km
Cieszyn
1.38 km
Cieszyn
1.46 km
Nearby events
2025-06-26
1.58 km
Zapraszamy na ogłoszenie wyników jubileuszowej 20. edycji konkursu Śląska Rzecz 2024 oraz wernisaż wystawy prezentującej najlepsze projekty z województw śląskiego i opolskiego.
Cieszyn
2025-07-06
1.62 km
Cieszyn
2025-07-13
1.62 km
Cieszyn
2025-07-20
1.62 km
Cieszyn
2025-07-27
1.62 km