TOP 14 atrakcji w Metropolii. Na długi weekend czerwcowy i nie tylko.

Na długi weekend czerwcowy prezentujemy Wam zbiorcze zestawienie - TOP 14 atrakcji Metropolii GZM. Lista ta oczywiście mogłaby być o wiele dłuższa, ale trzeba było dokonać selekcji. W rezultacie wybraliśmy te obiekty i miejsca, które są wielką dumą Metropolii. Znajdziecie tu całe spektrum atrakcji: od zabytków techniki, po cudowne zielone miejsca odpoczynku i rekreacji.

Zapraszamy do eksplorowania Metropolii - nie tylko w długie weekendy ale zawsze kiedy jest to możliwe. Kryje się tu jeszcze wiele skarbów, które zaciekawią, a nawet zadziwią niejednego wymagającego turystę.

Pogoria IV fot. UM DG Marcin Wróblewski 

Zabytkowa Kopalnia Srebra oraz Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach

Obiekty zlokalizowane są w Tarnowskich Górach i w 2017 roku wpisane na listę UNESCO. Gdy się tam udamy, to zrozumiemy doskonale dlaczego to wyróżnienie spotkało właśnie Zabytkową Kopalnię Srebra i Sztolnię Czarnego Pstrąga. W Zabytkowej Kopalni Srebra na turystów czeka trasa wiodąca wyrobiskami, które dawni górnicy drążyli siłą własnych mięśni zmagając się z trudnościami jakie przynosiło to wymagające i niezwykle ciężkie zajęcie. Korytarze są często bardzo wąskie i niskie. Słychać plusk spadających kropel wody, które towarzyszyły górnikom od zawsze, a teraz towarzyszą zwiedzającym kopalnię turystom. Część trasy pokonuje się na pokładzie podziemnej łodzi. Wszystko rozpoczyna się jednak na powierzchni - w Skansenie Maszyn Parowych oraz w multimedialnym muzeum prezentującym historię Tarnowskich Gór i Kopalni Kruszców Fryderyk.

W niezwykle urokliwym Parku w Reptach w Dolinie Dramy, który jest jednym z ulubionym miejsc spacerowych dla mieszkańców Tarnowskich Gór, zlokalizowane są dwa szyby wiodące w głąb ziemi - Szyb Ewa i Szyb Sylwester. To tutaj właśnie wiedzie podziemna trasa wodna zlokalizowana pomiędzy dwoma wspomnianymi szybami. W Sztolni Czarnego Pstrąga płynie się korytarzem, który miał na celu odwodnienie tarnogórskich kopalń. Trasa liczy 600 metrów a krystalicznie czysta woda pozwala dostrzec od czasu do czasu przepływającego pstrąga, który w ciemnościach wydaje się być czarny. Stąd nazwa tego obiektu.

Kopalnia Guido w Zabrzu

Zabytkowa Kopalnia Guido jest marką znaną w całej Polsce, a może już nawet na całym świecie, jednym z najważniejszych punktów na industrialnej mapie Metropolii. Została ona założona w 1885 roku przez słynnego magnata przemysłowego Guido Henckela von Donnersmarcka - stąd jej nazwa.

Dziś można zwiedzać podziemne, zabytkowe korytarze i wyrobiska górnicze na poziomie 170, 320 a nawet 355 metrów pod powierzchnią ziemi, uczestnicząc w tradycyjnym zwiedzaniu z przewodnikiem lub też w przynoszącej wiele emocji i niezapomnianych wrażeń Górniczej Szychcie. Część trasy pokonuje się za pomocą podwieszanej kolejki elektrycznej, któta jest atrakcją sama w sobie. Niezwykłą ciekawostką jest zlokalizowany na poziomie 320 podziemny pub oraz sala koncertowa, w której organizowane są liczne wydarzenia i koncerty.

Park Śląski w Chorzowie

Park Śląski jest jednym z bardziej znanych a także jednym z ulubionych rekreacyjnych terenów w Metropolii. Wcale to nie dziwi, bo obszar poza tym, że jest naprawdę rozległy (620 ha) - jeden z największych parków miejskich na Starym Kontynencie, to jeszcze niebywale zróżnicowany. Mieści się tu sporo atrakcji - między innymi liczne ścieżki spacerowe, rowerowe, Kolejka Linowa “Elka”, Galeria Rzeźby Śląskiej, Śląski Ogród Zoologiczny, Legendia, Planetarium Śląskie, Stadion Śląski, Hala wystawowa Kapelusz itd.

Park powstał w znacznej większości na terenie poprzemysłowym (hałdy, odpady, biedaszyby), co dziś może zdawać się wręcz niemożliwe. Jego historia zaczęła się w 1951 roku (wówczas ruszyły prace), ma więc 70 lat. Niemal każdy mieszkaniec Metropolii ma jakieś wspomnienia (zwykle z dzieciństwa) związane z dawnym Wojewódzkim Parkiem Kultury i Wypoczynku im. gen. Jerzego Ziętka.

Muzeum Tyskich Browarów Książęcych w Tychach

Browar w Tychach został założony w XVII wieku przez znany ród Promnitzów. Swój największy rozkwit przeżywał za rządów Jana Henryka XI Hochberga - właściciela posiadłości w Pszczynie. Począwszy od 1861 roku rozbudowywał go, wprowadzał nowości technologiczne, a także nowe rodzaje bursztynowego trunku.

Na terenie obiektu, oprócz budynków związanych z produkcją piwa jak chociażby zabytkowa warzelnia z miedzianymi kadziami, zobaczyć możemy między jeszcze dom kawalera, czy budynki mieszkalne dla pracowników browaru. 

Ekspozycję muzealną ulokowano w dawnym kościele ewangelickim. Jest ona niezwykle interesująca, nowoczesna, okraszona multimedialnymi dodatkami. Wizyta w muzeum oraz na terenie całego kompleksu przynosi mnóstwo wrażeń i ciekawostek. Zwłaszcza, że na koniec zwiedzania można skorzystać ze znajdującego się tutaj pubu.

Radiostacja Gliwicka

To nasza “śląska Wieża Eiffla”. Oczywiście z przymrużeniem oka, choć jest oczywiście niezwykle cennym zabytkiem techniki na mapie Metropolii. Powstała ona (a także kilka pobliskich zabudowań) w 1935 roku. 

Wieża antenowa, czy też maszt antenowy, który jest głównym obiektem kompleksu ma ponad 110 metrów wysokości i wykonany jest w całości z drewna. Czyni ją to najwyższą drewnianą konstrukcją w Europie. To może robić i robi wrażenie.

Wokół “wieży” znajduje się teren rekreacyjny, park sensoryczny, który stanowi także miejsce organizacji wielu wydarzeń plenerowych. Warto jest też zajrzeć do budynku nadawczego, gdzie mieści się muzeum (oddział Muzeum w Gliwicach), w którym można zobaczyć między innymi zabytkową radiową aparaturę. 

Osiedle Giszowiec i Osiedle Nikiszowiec

Osiedle robotnicze Nikiszowiec jest chyba jednym z najbardziej znanych polskich osiedli. Zaprojektowane przez architektów Emila i Georga Zillmannów i wybudowane w latach 1908-1919 dla pracowników kopalni Giesche (Wieczorek). Bez większej przesady można uznać, że Nikiszowiec zaprojektowany był jako samowystarczające miasteczko z potrzebną do życia infrastrukturą typu kościół, sklepy, łaźnia, piece do wypieku chleba, szkoła itd. Szczególnie urokliwy jest tutaj rynek z charakterystycznymi, podcieniowymi familokami oraz ceglanym budynkiem zdobionym różami. No i kolorowe, ukwiecone podwórka - niczym wewnętrzne dziedzińce otoczone z każdej strony piękną ceglaną zabudową. 

Twórcami sąsiedniego osiedla Giszowiec byli ci sami architekci, co Nikiszowca, czyli Zillmannowie. Osiedle to jest starsze od “Nikisza” - powstało w latach 1907-1910 także dla pracowników wspomnianej kopalni. Jest też architektonicznie zupełnie inne od swojego młodszego kuzyna. Tu na uwagę zasługują niewielkie, dwurodzinne - w pierwotnym zamyśle domy z ogródkami, które nawiązywać miały do wiejskich chałup. Każdy dom jest nieco inny jeden od drugiego różni się kształtem, zdobieniem, detalem, co tym bardziej wzbudza zachwyt. Powstała tu także infrastruktura towarzysząca - podobnie jak na Nikiszowcu, a także - nieco schowana i mało znana kolonia amerykańska. Wybudowana dla przybywających ze swoją rodziną zza Oceanu urzędników kopalni.

Zamek w Będzinie

Zamek w Będzinie jest obiektem, którego historia sięga XIV wieku. Zbudowany został jako obronna warownia przez króla Kazimierza Wielkiego (jako element większego systemy obronnego Orlich Gniazd). Strzegł także ważnego traktu handlowego wiodącego ze Śląska do Krakowa. Do dzisiejszego dnia góruje (po przebudowach) nad okolicą nadając jej niepowtarzalnego uroku, bo zamek ten jest wyjątkowo piękny. 

Wielką atrakcją jest także cylindryczna wieża zamkowa będąca doskonałym punktem widokowym na Będzin. Pod wzgórzem zamkowym udostępniono do zwiedzania podziemia. W samym zamku mieści się ekspozycja wystawowa  Muzeum Zagłębia (stała wystawa: “Dawna broń” oraz “Z dziejów zamku i miasta”).

Strefa Kultury w Katowicach

Strefa Kultury powstała na terenie dawnej KWK Katowice. W jej skład wchodzą budynki, które mogą poszczycić się wspaniałą architekturą i ogólnopolską (przynajmniej) sławą.

Są nimi odrestaurowana Hala Widowiskowo-Sportowa Spodek (wraz z terenem wokół tworzącym zieloną przestrzeń rekreacyjną i widokową tzw. Zielona Dolina), Międzynarodowe Centrum Kongresowe, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, a także Muzeum Śląskie. To wspaniała wizytówka dzisiejszych Katowic i miejsce, które upodobali sobie zarówno mieszkańcy miasta, jak i zachwyceni nim turyści. 

Palmiarnia Miejska w Gliwicach

Z tym miejscem, podobnie jak z opisanym wcześniej Parkiem Śląskim wiąże się wiele wspomnień zachowanych w sercach licznych mieszkańców Metropolii. Jeździło się tutaj na szkolne wycieczki. Nawet jeśli podróż trwała tylko 15 minut z sąsiedniego miasta, to na miejscu wszyscy czuli się jak na innym, odległym kontynencie. I jeździ się tu wciąż, by móc obcować z wyjątkową przyrodą, a nade wszystko naładować akumulatory na zimę, choć nie tylko.

Szczególnie egzotycznie jest w “Pawilonie tropiku” - jednym z pięciu jakie Palmiarnia w Gliwicach ma do zaoferowania swoim gościom. Stała temperatura, oscylująca wokół 18 stopni celsjusza, dająca się wyczuć zaraz po wejściu do środka wilgotność powietrza, piętrowa roślinność, tak charakterystyczna dla tropikalnego lasu deszczowego, słodko-ziemiste zapachy i skrzeczące pokrzykiwania kolorowych papug. Sporą popularnością, zwłaszcza wśród najmłodszych cieszy się “Pawilon akwarystyczny”, w którym zaprezentowano cztery ekosystemy słodkowodne: Amazonki, Tanganiki, rzek Azji Południowo-Wschodniej oraz naszych rodzimych rzek.

Jezioro Paprocańskie w Tychach

Jezioro Paprocańskie jest zbiornikiem sztucznym, który powstał na potrzeby dawnego zakładu przemysłowego - Huta Paprocka. Został zrekultywowany, by dziś pełnić funkcję przede wszystkim rekreacyjną z pierwszą klasą czystości wód. Zbiornik wodny jest malowniczo położony w otoczeniu lasów, a sam jest też miejscem, które sobie wybrało wiele gatunków ptaków. 

Istnieją tu obiekty sportowe i rekreacyjne, plaże, kapielisko strzeżone, wypożyczalnie sprzętu wodnego, park linowy, przystań kajakowa, wytyczono tu piesze oraz rowerowe szlaki a także znajduje się pomost, z którego obserwować można na przykład malownicze zachody słońca. Warto wspomnieć też o pięknym zabytkowych Zameczku Myśliwskim Promnice malowniczo położonym nad południowo-zachodnim brzegiem Jeziora Paprocańskiego.

Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie

Rozległy, zróżnicowany i malowniczy teren Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie obejmuje przyrodniczo cenny teren ciągnący się w dzielnicy Mokre. Powstał on w miejscu wręcz idealnym dla tego typu działalności. Oprócz doliny dwóch potoków, naturalnych wąwozów, wyrobisk, pól uprawnych, terenów podmokłych obejmuje także zadrzewienia Fiołkowej Góry. Ma ponad 100 ha powierzchni. 

Dzieli się na dwie części - Ogród Żółty i Ogród Zielony. Siedzibą Ogrodu Botanicznego jest Centrum Edukacji Przyrodniczej i Ekologicznej ŚOB, w którym to organizowane są przeróżne zajęcia edukacyjne dla dzieci, młodzieży, a także szereg innych działań mających na celu propagowanie edukacji ekologicznej, wymianę doświadczeń, wiedzy oraz prowadzenie badań. Tutaj też wznosi się wieża widokowa, z której roztacza się piękny widok na rozległe zielone tereny z Metropolią w tle. W Śląskim Ogrodzie Botanicznym założono 14 kolekcji roślinnych (na przykład kolekcja sadownicza tradycyjnych odmian drzew owocowych, kolekcja roślin energentycznych, kolekcja roślin ozdobnych itd.) oraz 3 km ścieżek dydaktycznych. ŚOB otwarty jest dla zwiedzających przez cały rok, siedem dni w tygodniu.

Pustynia Błędowska

Zwana jest “Polską Saharą” - pewnie trochę na wyrost, ale i tak mieszkańcy województwa śląskiego (a także małopolskiego, bo leży ona na pograniczu jednego i drugiego) są z niej dumni i chwalą się nią. A może dlatego, że “grała” Saharę w ekranizacji powieści pt. Faraon Bolesława Prusa - hicie Jerzego Kawalerowicza z lat 60’? Nasza polska pustynia ciągnie się od Dąbrowy Górniczej, a konkretnie dzielnicy Błędowo (można tu spokojnie dojechać nawet komunikacją publiczną), aż do gminy Klucze.

Ma nieco ponad 30 metrów kwadratowych powierzchni. Pustynię przecina rzeka Biała Przemsza dzieląc ją na dwie części. To idealny teren na piesze wędrówki - zwłaszcza, że wyznaczone są tutaj ciekawe trasy turystyczne np. żółty Szlak Pustynny. Blisko też stąd do innych atrakcyjnych miejsc oraz obiektów wśród których szczególnie polecany jest Zamek Ogrodzieniec w Podzamczu. Pustynia stopniowo zarasta, wkraczają na nie drzewa i krzewy chcąc ją ukryć przed światem i turystami. Koniecznie więc trzeba ją już teraz zobaczyć.

Zbiorniki Pogoria w Dąbrowie Górniczej

Mieliśmy już “Polską Saharę” i “śląską Wieżę Eiffla” więc teraz czas na “małe Mazury” w Dąbrowie Górniczej. Pojezierze Dąbrowskie tworzą cztery zbiorniki Pogoria (Pogoria I, Pogoria II, Pogoria III i Pogoria IV), które często określa się mianem, po prostu - Pogoria. Podobnie, jak inne tego typu obszary na Górnym Śląsku, także ten powstał na terenach wykorzystywanych i eksploatowanych w celach oraz dla celów przemysłowych (wyrobiska piasku wykorzystywane dla kopalń).

Było i jest to jedno z ulubionych miejsc spędzania letnich dni oraz wieczorów przez mieszkańców Dąbrowy Górniczej i okolic. Są tu plaże, wypożyczalnie sprzętów wodnych, kluby żeglarskie, wytyczono szlaki piesze oraz rowerowe, jest także infrastruktura noclegowa oraz gastronomiczna. Warto pamiętać też, że Pojezierze Dąbrowskie jest cennym rezerwuarem chronionej flory i fauny. 

Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu

Sztolnia Królowa Luiza to tak naprawdę dwa obiekty, które dziś cieszą się ogromną popularnością wśród turystów a także mieszkańców Zabrza i okolic. To Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna oraz Kopalnia Królowa Luiza. Kompleks ten składa się z tras podziemnych, które można przemierzać zarówno pieszo (Podziemna Trasa Rodzinna), jak i łodziami. Podziemna Trasa Wodna jest wyjątkowa i jedyna w swoim rodzaju - jest bowiem najdłuższą tego typu trasą  w Polsce. Wiedzie ona autentycznymi XIX wiecznymi wyrobiskami górniczymi pod ulicami miasta Zabrze.

Sztolnia Królowa Luiza to także strefy naziemne zlokalizowane w Zabrzu. Przy Szybie Carnall wznosi się na przykład pięknie odrestaurowany budynek dawnej Łaźni Łańcuszkowej i wieża wyciągowa Szybu Carnall z zabytkową maszyną parową. Przy Szybie Wilhelmina zaś - zorganizowana wspaniałą atrakcję dla dzieci zwaną Bajtel Gruba (Park 12C).