Search engine
Number of items: 5
Tours: Trójwieś
Koniaków to najwyżej położona wieś w województwie śląskim. Miejscowość leży w gminie Istebna w powiecie cieszyńskim, a znana jest przede wszystkim z pięknych wyrobów koronczarskich. „Chata na Szańcach” powstała w centrum Koniakowa w 1990 roku, z inicjatywy Tadeusza Ruckiego. Artysta ten wyspecjalizował się w wytwarzaniu regionalnych instrumentów, m.in. rogów pasterskich i alpejskich oraz trombit, a także zainicjował produkcję heklowanej (robionej szydełkiem) bielizny. Koniakowska galeria prezentuje przekrój prac Górali Śląskich z regionu tzw. Trójwsi Beskidzkiej (w jej skład wchodzi Koniaków, Jaworzynka i Istebna): od rzeźby, malarstwa, malarstwa na szkle i grafiki po stolarstwo artystyczne. Można tu również zobaczyć dużą kolekcję instrumentów pasterskich, w tym prawdopodobnie najdłuższą na świecie, ponad 11-metrową trombitę (wykonaną przez pana Ruckiego). Działa tu też stoisko pracowni ceramicznej „Ceramik” Justyny Łodzińskiej. W „Chacie na Szańcach” nie może oczywiście zabraknąć słynnych, koniakowskich wyrobów koronczarskich. Chlubą zbiorów jest koronkowy czepiec, mający około 140 lat (!). Zwiedzający mogą podziwiać, a także zakupić np. serwety, obrusy, bluzki oraz bieliznę damską (w tym oryginalne stringi). Po zwiedzaniu na turystów czekają regionalne dania w Karczmie „Kopyrtołka”. W lecie w galerii organizowane są konkursy gry na trombitach, podczas których można wygrać instrumenty wykonane przez Tadeusza Ruckiego.
Na historię współczesnego Chorzowa składają się dzieje wielu miejscowości, które przez stulecia wiodły samodzielny żywot. Nazwa miasta pochodzi od najstarszej na tym terenie osady – Chorzowa, ale olbrzymie znaczenie dla jego rozwoju miały również sąsiednie Wielkie Hajduki, a przede wszystkim Królewska Huta. W 1922 roku obszar dzisiejszego Chorzowa został objęty granicami odrodzonej Polski. Odrębnie funkcjonowały wówczas wspomniane wyżej miejscowości, z których Królewska Huta mogła się pochwalić prawami miejskimi. Miasto to zamieszkiwali wtedy zarówno Niemcy, jak i Polacy oraz Żydzi. W połowie lat 20. pojawiła się inicjatywa budowy Miejskiego Domu Ludowego, w którym przywiązani do polskości mieszkańcy mogliby kultywować własne tradycje. W 1926 roku ogłoszono konkurs architektoniczny. Nagrodę 1-szą zdobyła praca Tadeusza Michejdy, a 2-gą – Lucjana Sikorskiego. Ostatecznie ci dwaj katowiccy architekci połączyli siły i razem opracowali projekt, na który składała się kilkuczęściowa budowla w stylu modernistycznym. Realizacja inwestycji przypadła na trudne lata światowego kryzysu gospodarczego, dlatego mieszkańcy Królewskiej Huty mogli liczyć tylko na siebie. I to właśnie dzięki ich własnym pieniądzom, w 1934 roku otwarto pierwszy z planowanych kilku gmachów Domu Ludowego. Jego ozdobą była efektowna sala teatralna. Natychmiast po inauguracji zaczęła ona tętnić życiem. Na deskach teatru występowały ówczesne gwiazdy - np. Hanka Ordonówna, Loda Halama czy Szczepcio i Tońcio. Również po II wojnie światowej impresaryjny Teatr Miejski prezentował chorzowianom bardzo urozmaicony repertuar. W 1939 roku otwarto kolejny gmach Domu Ludowego - lewe skrzydło z biblioteką, czytelnią, salami zebrań itp. Wybuch wojny uniemożliwił powstanie największej kubaturowo części obiektu - skrzydła prawego. Współczesna historia obiektu zaczęła się w 2008 roku, tuż po zakończeniu generalnego remontu. Chorzowskie Centrum Kultury należy do najprężniejszych instytucji kulturalnych w mieście.
Głównym zadaniem Lasów Państwowych jest prowadzenie racjonalnej gospodarki leśnej. Oprócz tego przedsiębiorstwo zajmuje się szeroko rozumianą edukacją ekologiczną, obejmującą m.in. zajęcia terenowe z leśnikiem, akcje sprzątania lasu (prowadzone wspólnie ze szkołami), spotkania z leśnikiem w szkole, konkursy, imprezy okolicznościowe czy wystawy. Wielkim powodzeniem wśród turystów cieszą się także ośrodki edukacyjne oraz ścieżki przyrodnicze. Dla mieszkańców stolicy Górnego Śląska oraz okolicznych miast wyjątkowo interesującą ofertę przygotowało Nadleśnictwo Katowice. Warto odwiedzić chociażby dzielnicę Panewniki, aby w tamtejszej siedzibie Nadleśnictwa zwiedzić Leśną Salę Edukacyjną oraz przespacerować się wytyczoną w pobliżu ścieżką dydaktyczną. Leśna Sala Edukacyjna zajmuje piwnice budynku Nadleśnictwa, a została otwarta w 2004 roku. Leśnicy przygotowali tutaj m.in. scenki leśne, prezentujące dzika w zimowej scenerii, borsuka przy swej norze, czy sarny w zagajniku oraz rzadkiego ptaka – bociana czarnego. Co ciekawe, przechodząc dalej można dotknąć skór kilkunastu ssaków, umieszczonych na ścianie. W Sali nauczymy się także rozpoznawać drzewa rosnące w śląskich lasach oraz zobaczymy bogaty świat owadów. W zrekonstruowanym pokoju leśniczego ustawiono stare meble i trofea myśliwskie. Nie zapomniano również o pokazaniu, czym leśnicy zajmują się na co dzień, dbając o las i pozyskując drewno. Dzięki sprzętowi multimedialnemu w Sali można przeprowadzić lekcje przyrodnicze i pogadanki. Warto pamiętać, że została ona przystosowana dla dzieci niepełnosprawnych. Ponadto przy Nadleśnictwie Katowice przygotowano ścieżkę dydaktyczną z interesującą prezentacją ponad 200 gatunków roślin oraz zwiedzaniem własnej pasieki.
Pomysł budowy obecnie istniejącego budynku ratusza zrodził się w latach 90-tych XIX w. Wówczas dotychczasowy ratusz, stojący przy rynku Białej od 1827 r, był już za mały dla rozwijającego się ośrodka miejskiego. W 1894 r. rozpisano i przeprowadzono konkurs, w wyniku którego wybrano projekt Emanuela Rosta. Prace przy wznoszeniu gmachu trwały od roku 1895, a zakończono je 30 września 1897. W budynku, obok władz miejskich z ówczesnym burmistrzem Johannem Rosnerem, znalazły swe siedziby Komunalna Kasa Oszczędności oraz policja i straż miejska. Ciekawostką jest, iż usytuowanie ratusza miało swoisty wymiar ideowy. Okazały, reprezentacyjny ratusz wyraźnie dominował nad budowlą starego dworu starostów lipnickich, dawnych panów tych ziem, od których tutejsi mieszczanie byli wcześniej uzależnieni. Był to czytelny symbol zwycięstwa etosu mieszczańskiego i kapitalistycznego nad dawnym feudalizmem. Po zaniedbaniach okresu PRL budynek został poddany renowacji w latach 90-tych zeszłego stulecia. Obecnie ratusz jest siedzibą Prezydenta Miasta i jego zastępców, Rady Miasta oraz części wydziałów Urzędu Miejskiego. Trójkondygnacyjny gmach ratusza jest jednym z najokazalszych budynków miasta. Symetryczny w swej formie, od strony zachodniej posiada dwa krótkie skrzydła, co sprawia iż plan budowli układa się w kształt podkowy. Najbardziej reprezentacyjną częścią zewnętrznej bryły jest środkowy ryzalit fasady, z największą ilością detali architektonicznych, charakterystycznych dla neorenesansu. Nawiązuje on wyraźnie do fasady zbudowanego nieco wcześniej niż bialski ratusz wiedeńskiego Pałacu Sprawiedliwości. W zwieńczeniu ryzalitu znajdują się rzeźby bogini pokoju Eirene, z rogiem obfitości i Plutosa, boga bogactwa. W dominującej nad tą kompozycją tarczy herbowej umieszczono motyw pszczoły, wyraźnie nawiązujący do etosu mieszczańskiego, gloryfikujący pracowitość i dostatek. Naturalnym przedłużeniem ryzalitu jest wieża zegarowa z widokową loggią. Gustowne i dekoracyjne są wnętrza ratusza z salą obrad Rady Miejskiej na czele. Pomysł budowy obecnie istniejącego budynku ratusza zrodził się w latach 90-tych XIX w. Wówczas dotychczasowy ratusz, stojący przy rynku Białej od 1827 r, był już za mały dla rozwijającego się ośrodka miejskiego. W 1894 r. rozpisano i przeprowadzono konkurs, w wyniku którego wybrano projekt Emanuela Rosta. Prace przy wznoszeniu gmachu trwały od roku 1895, a zakończono je 30 września 1897. W budynku, obok władz miejskich z ówczesnym burmistrzem Johannem Rosnerem, znalazły swe siedziby Komunalna Kasa Oszczędności oraz policja i straż miejska. Ciekawostką jest, iż usytuowanie ratusza miało swoisty wymiar ideowy. Okazały, reprezentacyjny ratusz wyraźnie dominował nad budowlą starego dworu starostów lipnickich, dawnych panów tych ziem, od których tutejsi mieszczanie byli wcześniej uzależnieni. Był to czytelny symbol zwycięstwa etosu mieszczańskiego i kapitalistycznego nad dawnym feudalizmem. Po zaniedbaniach okresu PRL budynek został poddany renowacji w latach 90-tych zeszłego stulecia. Obecnie ratusz jest siedzibą Prezydenta Miasta i jego zastępców, Rady Miasta oraz części wydziałów Urzędu Miejskiego. Trójkondygnacyjny gmach ratusza jest jednym z najokazalszych budynków miasta. Symetryczny w swej formie, od strony zachodniej posiada dwa krótkie skrzydła, co sprawia iż plan budowli układa się w kształt podkowy. Najbardziej reprezentacyjną częścią zewnętrznej bryły jest środkowy ryzalit fasady, z największą ilością detali architektonicznych, charakterystycznych dla neorenesansu. Nawiązuje on wyraźnie do fasady zbudowanego nieco wcześniej niż bialski ratusz wiedeńskiego Pałacu Sprawiedliwości. W zwieńczeniu ryzalitu znajdują się rzeźby bogini pokoju Eirene, z rogiem obfitości i Plutosa, boga bogactwa. W dominującej nad tą kompozycją tarczy herbowej umieszczono motyw pszczoły, wyraźnie nawiązujący do etosu mieszczańskiego, gloryfikujący pracowitość i dostatek. Naturalnym przedłużeniem ryzalitu jest wieża zegarowa z widokową loggią. Gustowne i dekoracyjne są wnętrza ratusza z salą obrad Rady Miejskiej na czele.
Pod koniec XIX wieku Zagłębie Dąbrowskie było jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się miejsc na mapie podlegającego Rosji Królestwa Polskiego. Priorytetem długo pozostawało tu wydobycie węgla kamiennego, hutnictwo żelaza czy włókiennictwo. Kultura znajdowała się na dalszym planie. Potrzeby kulturalne zaspokajały jednak wcale liczne przed ponad stuleciem teatry amatorskie, często związane ze środowiskami robotniczymi czy kolejarskimi. Dlatego za fenomen należy uznać budowę (na trzy lata przed końcem XIX stulecia) w Sosnowcu, który był wtedy „tylko” wielotysięczną miejscowością przemysłową bez praw miejskich, okazałych budynków, będących siedzibą zawodowego teatru. Warto przypomnieć, że w tym czasie stałe teatry istniały jedynie w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Lublinie i Kaliszu. Tak zwany Teatr Zimowy, wraz z hotelikiem „Saskim” i restauracją, wzniesiono w centrum Sosnowca, przy dzisiejszej ul. Teatralnej, według planów architektonicznych inż. Karola Steczkowskiego. Obiekty te były nowoczesne, o czym świadczy m.in. ich zelektryfikowanie oraz widownia na 700 miejsc. W lutym 1897 roku wystawiono pierwszą sztukę - „Zemstę” Aleksandra Fredry. Funkcję dyrektora teatru objął Czesław Teofil Janowski, który sprowadził do Sosnowca własny zespół teatralny. 15 lipca tego samego roku odbyła się premiera w położonym nieopodal Teatrze Letnim – tym razem przedstawiono „Krakowiaków i górali, czyli cud mniemany” Wojciecha Bogusławskiego. Drewniany budynek Teatru Letniego przetrwał do czasów I wojny światowej. Przez dziesięciolecia sosnowiecki teatr dotykały zmienne losy: przebudowywano główny budynek (obecny wygląd zawdzięcza modernizacji z lat 70. ubiegłego stulecia), zmieniali się właściciele, zespoły, repertuar, a nawet jego nazwa – pod obecną (Teatr Zagłębia) funkcjonuje od roku 1955. 1 lipca 2011 roku w wyniku konkursu dyrektorem Teatru Zagłębia został aktor Zbigniew Leraczyk. Jego zastępcą ds. artystycznych została Dorota Ignatjew. Dziś Teatr Zagłębia jest jednym z najważniejszych ośrodków teatralnych w kraju.