Osiedle robotnicze Donnersmarcka „Zandka” w Zabrzu

Miejscowość:
Zabrze
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Osiedle "Zandka" na Małym Zabrzu wybudowane zostało w latach 1903-1922. Projekt wykonany został przez grupę architektów z Berlina Charlottenburga. Na kompleks zabudowań, powiązanych z hutą Donnersmarcka, składały się trzy części: kolonia mieszkalna znajdująca się na południe od huty, budynki mieszkalne (nieco oddalone na zachód) oraz zespół obiektów usługowo-rekreacyjnych.

Charakterystyka budynków

Około 40 budynków mieszkalnych charakteryzuje się podobnymi, symetrycznymi rzutami, podczas gdy ich bryły oraz ich dachy są zróżnicowane. Architekturę urozmaicają ryzality, wykusze, a nawet wieżyczki. Rozbudowane dachy posiadają facjatki i lukarny. Elewacje budynków wykonane zostały z czerwonej cegły, z fragmentami dekoracyjnej, drewnianej konstrukcji szkieletowej, której towarzyszy bogata snycerka. Elementy dekoracyjne prezentują styl historyzmu, secesji, budownictwa ludowego i architektury angielskiej. Pojedynczy, trójkondygnacyjny budynek mieścił około dwunastu mieszkań, które składały się z kuchni oraz dwóch pokoi. Toalety, umieszczone na półpiętrach, były wspólne.

Styl budowli

Podobny styl architektoniczny reprezentuje siedziba zabrzańskiej Państwowej Straży Pożarnej oraz nieistniejące już dziś budynki gospodarcze, usługowe i rekreacyjne. Do kompleksu należały: przedszkole, szkoła, dom starców, kasyno, biblioteka, hala sportowa i kryta pływalnia. Obok osobną willę miał dyrektor huty.

Osiedle robotnicze "Zandka", zaplanowane wraz z dużą ilością zieleni, nawiązywało do charakteru osiedli willowych. Przykładem eksperymentów budowlanych są zabrzańskie domy ze stali (jeden z nich z 1927 r. znajduje się obok osiedla, przy ul. Cmentarnej). Budynki te są jedynymi tego rodzaju obiektami w Europie. Ich zaletą była możliwość szybkiego postawienia - krócej niż w miesiąc.

Wyświetlenia:  320
Lokalizacja:

41-813 Zabrze
Gmina: Zabrze
Powiat: Zabrze


Region turystyczny: 
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia
Lokalizacja: 
W mieście
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Zabytkowa zabudowa

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Do startu
Do mety
PDF
KML
GPX
Audiowycieczki
Pliki dźwiękowe
W pobliżu
Zabrze
0.33 km
Zabrze
0.36 km
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Zabrze
0.34 km
Zabrze
0.35 km
Zabrze
0.99 km
Zabrze
1.22 km
Gastronomia w pobliżu
Zabrze
0.26 km
Zabrze
0.27 km
Zabrze
0.30 km
Zabrze
0.31 km
Zabrze
0.35 km
Wydarzenia w pobliżu
2025-04-28
0.22 km
Weekend majowy można także rozpocząć z podziemną przygodą!
Zabrze
2025-05-31
2.08 km
Gotowi na wyzwanie? 14C GameJam wraca do Kopalni Guido! Po raz drugi, w jednej z najbardziej wyjątkowych lokalizacji w Polsce, odbędzie się prawdziwe święto kreatywności – 14C GameJam! W maju, 320 metrów pod ziemią, niemal 40 odważnych twórców gier zmierzy się z czasem, tworząc coś absolutnie niesamowitego.
Zabrze
2025-04-28
2.08 km
Dlaczego Majówka to najlepszy czas by zwiedzić dwie największe atrakcje Śląska? Bo tylko teraz bilety na zwiedzanie podziemi Kopalni Guido i Sztolni Królowa Luiza, w dniach 28.04 – 04.05.2025, można kupić w cenie biletu ulgowego!
2025-06-06
7.67 km
Lotny Festiwal Piwa już po raz szósty zawita do Gliwic!
2025-04-25
8.46 km
Gastro- trucki ponownie zawitają na Śląsk!