Stawy Belnik na terenie ośrodka "Tarka"

Kompleks stawów zlokalizowany w południowej części miasta w rejonie Dębu, na terenie kompleksu leśnego Chrzanowa, Nadleśnictwa Chrzanów. Zbiorniki znajdują się na obszarze byłego ośrodka wypoczynkowo-rekreacyjnego „Tarka”, który należy obecnie do Kompanii Węglowej. Pomimo, że lata świetności obiekt ten ma już za sobą, nie traci na atrakcyjności, choćby ze względu na bioróżnorodność, która jest tutaj bogatsza, w porównaniu z wieloma innymi miejscami Jaworzna. Obecność 4 stawów, oddzielonych od siebie groblami oraz otaczające je lasy stanowią warunki dla wzrostu różnorodności biologicznej tej okolicy. Wizja lokalna, przeprowadzana w miesiącach letnich, wskazała, że świat zwierząt bezkręgowych jest silnie zróżnicowany.
Zbiorowiska leśne to przeważnie drzewostany sosnowe, a na niewielkich powierzchniach lasy liściaste o charakterze łęgów. Z rzadszych gatunków występują tu: Anemone ranunculoides – zawilec żółty, Chrysosplenium alternifolium – śledziennica skrętolistna, Ficaria verna – ziarnopłon wiosenny, a spośród gatunków chronionych: Frangula alnus – kruszyna pospolita, Epipactis helleborine – kruszczyk szerokolistny, Veratrum lobelianum – ciemiężyca zielona.
Zbiorniki wodne i trzcinowiska, przylegające do lasów, zapewniają warunki bytowania dla bezkręgowcow, które związane są z tego typu środowiskiem. Zaliczamy do nich ważki (przedstawicieli rodzajów szablak, żagnica, ważka, pałątka), pluskwiaki różnoskrzydłe: nartniki (Gerridae) i pluskolce (Notonecta spp.) oraz kilka gatunków chrząszczy wodnych z największym ich przedstawicielem na badanym obszarze - pływakiem żółtobrzeżkiem Ditiscus marginalia. Wśród ślimaków, zasiedlających stawy, wymienić można błotniarkę stawową Lymnea stagnalis, zatoczka rogowego Planorbarius corneus. Ponieważ dno jest tutaj muliste, spotykamy również skąposzczety (Oligocheta) z gatunkiem rurecznik Tubifex tubifex. Rybostan tych zbiorników tworzą głównie: leszcz (Abramis brama), płoć (Rutilus rutilus), krąp (Blicca bjoerkna), jazgarz (Acerina cernua), okoń (Perca fluviatilis), karaś srebrzysty (Carassius auratus gibelio). Występują również: szczupak (Esox lucius), lin (Tinca tinca) oraz karp (Cyprinus Carpio). Po stronie północno-zachodniej czwartego stawu strumień odprowadzający wodę rozlewa się, tworząc młakę. Teren ten, zarośnięty jest olchą i jej podrostem oraz inną, wilgociolubną roślinnością. Obserwowano gatunki chronione: traszkę zwyczajną, ropuchę szarą, ropuchę zieloną, żabę trawną oraz rzekotkę drzewną, a także żaby z grupy „zielonych” (Rana esculenta complex). Na stawach gniazdują łyski, kokoszki wodne, krzyżówki. Gęsto zarośnięte brzegi stawów i otaczające je zbiorowiska leśne stanowią doskonałe siedliska dla wielu ptaków śpiewających.
   Szczególnie cenne są chronione prawem unijnym gatunki płazów, wymienione w IV załączniku Dyrektywy Siedliskowej: żaba jeziorowa, ropucha zielona oraz rzekotka drzewna.

Trzmielewski R., Koba M.: Szlaki rowerowe w Jaworznie. Jaworzno 2010.
Tokarska-Guzik B. i in.: Waloryzacja przyrodnicza miasta Jaworzna. Jaworzno 2011.