Gdzie na rower w Śląskim?

Gdzie na rower w Śląskim?

Gdzie na rower w Śląskim? Podpowiadamy. Obszar województwa śląskiego jest bardzo różnorodny. Do wyboru są liczne i zielone obszary leśne, urokliwe pojezierza czy jurajskie ścieżki na Szlaku Orlich Gniazd. Poruszając się rowerem można odwiedzać obiekty na Szlaku Orlich Gniazd, Szlaku Zabytków Techniki czy Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego lub nawet bez większego wysiłku cieszyć się górskim krajobrazem Beskidów i Śląska Cieszyńskiego. W niniejszym artykule prezentujemy najciekawsze szlaki rowerowe regionu.


Żelazny Szlak Rowerowy, fot. Szymon Nitka, znajkraj.pl

Rowerowy Szlak Orlich Gniazd na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej

Szlak Orlich Gniazd na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej to jeden z najstarszych polskich szlaków turystycznych, a przy tym jeden z najciekawszych i najpiękniejszych. Można go przemierzać pieszo, na rowerze a nawet konno. Przebiega przez niezwykle malownicze tereny województwa śląskiego i małopolskiego, rozpoczyna się w Częstochowie, a kończy w Krakowie, choć oczywiście można go przejechać w dowolnym kierunku. Wariant rowerowy tego szlaku liczy ok. 190 km i umożliwia poznanie z wysokości rowerowego siodełka najpiękniejszych zakątków Jury. Jura Krakowsko-Częstochowska to region, który charakteryzuje się pagórkowatą rzeźbą terenu, więc wybierając ją jako cel rowerowej wyprawy trzeba liczyć się z licznymi podjazdami i rekompensującymi je zjazdami, w zamian za to możemy cieszyć się zachwycającym krajobrazem, w którym wśród lasów i zieleni nasze oczy cieszyć będzie widok niezliczonych białych jurajskich ostańców o wyjątkowych kształtach
i majestatycznych zamków leżących na wapiennych wzgórzach, powstałych za czasów panowania Kazimierza Wielkiego. Są to cenne zabytki architektury, ale także fantastyczne punkty widokowe. Planując przejechanie całego prawie dwustukilometrowego szlaku musimy liczyć się z różnymi rodzajami dróg na tej trasie – od lokalnych ale mało uczęszczanych dróg asfaltowych i utwardzonych dróg gruntowych, przez specjalne rowerostrady w okolicach Żarek, po nieutwardzone drogi polne i leśne, które miejscami mogą być piaszczyste.
Na początku składamy wizytę w wyróżniającym się w panoramie Częstochowy Sanktuarium Matki Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze, które jest najważniejszym centrum pielgrzymkowym w Polsce. Zaraz po wyjeździe z miasta rowerzystów przemierzających Szlak Orlich Gniazd wita już jurajski klimat i to co charakterystyczne w krajobrazie tej okolicy – zamki. Na terenie województwa śląskiego znajdują się zarówno malownicze ruiny, jak i odbudowane warownie, zobaczyć możemy zamek w Olsztynie, Mirowie i Bobolicach, a także zamek Ogrodzieniecki w Podzamczu, Bąkowiec w Zawierciu i Pilcza w Smoleniu oraz pozostałości zamku Ostrężnik. Na Szlaku Orlich Gniazd będzie okazja zachwycić się także miejscami atrakcyjnymi przyrodniczo – malowniczą Doliną Wodącą z pasmem skał zegarowych w pobliżu Pilicy i Doliną Wiercicy w Złotym Potoku, Stawem Amerykan gdzie można zjeść pysznego pstrąga, Pustynią Siedlecką, Górą Zborów i Jaskinią Głęboką w Podlesicach, źródłami Warty w Kromołowie, a niewiele dalej niezwykłym ostańcem – Okiennikiem Wielkim. Cechą charakterystyczną tej potężnej skały z „oknem” jest olbrzymi otwór o głębokości 7 metrów i średnicy 5 metrów znajdujący się na jej szczycie. Miejsce to kiedyś było schronieniem dla ludzi pierwotnych, obecnie jest to najbardziej znany ostaniec w części Jury znajdującej się w Wojewodztwie Śląskim.


Rowerowy Szlak Orlich Gniazd, fot. Lighthouse Media

Choć długość całego szlaku może wydawać się nie do przejechania dla początkujących lub mniej zaawansowanych rowerzystów, to warto z sieci ścieżek i szlaków tej okolicy wykroić trasę dostosowaną do swojego poziomu. Najbardziej atrakcyjna jest północna część Jury gdzie wybudowano drogi dedykowane rowerzystom. Warto szczególnie spojrzeć w stronę gminy Żarki, która pod względem atrakcyjności dla rowerzystów naprawdę ma się czym pochwalić i mocno ich przyciąga – z Żarek nową, wygodną i bezpieczną asfaltową trasą biegnącą wśród jurajskich pól dojedziemy do zamków w Mirowie i Bobolicach. A jeśli pojedziemy dalej przez Trzebniów, Ostrężnik, Czatachową i Przewodziszowice to zamkniemy naszą wycieczkę w bardzo ładnej i widokowej trzydziestopięciokilometrowej pętli. Atrakcje na tej trasie? Niezliczone… ale kilka warto wymienić: Żarki z Muzeum Dawnych Rzemiosł, które mieści się w Starym Młynie, widokowe wzgórze Parchowotka, wspomniane zamki w Mirowie i Bobolicach, Rezerwat Ostrężnik z tajemniczą jaskinią, ruiny strażnicy w Przewodziszowicach i Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej.


Rowerowy Szlak Orlich Gniazd, fot. www.slaskie.travel T. Renk


Rezerwat Parkowe w Złotym Potoku, fot. www.slaskie.travel T. Renk

Rowerem przez Krainę Górnej Odry i Lasy Rudzkie

Idealnym miejscem dla rowerzystów spragnionych długich leśnych ścieżek są Lasy Rudzkie w Krainie Górnej Odry. Lasy rudzkie to drugi, zaraz po lasach lublinieckich, największy kompleks leśny województwa śląskiego oraz część Parku Krajobrazowego ”Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”. Leśne ścieżki tego kompleksu są wyjątkowo przyjazne rowerzystom i świetnie przygotowane – często szerokie i wygodne, asfaltowe i utwardzone. Prowadzą do wielu miejsc atrakcyjnych historycznie i ciekawych przyrodniczo. Bez trudu można tu wyznaczyć trasy liczące kilkadziesiąt kilometrów. Wszystko to sprawia, że Lasy Rudzkie są wyjątkowo lubiane przez rowerzystów, a przez niektórych uważane za rowerowy raj.
Nową propozycją trasy, która została wyznaczona w tych lasach, jest bardzo dobrze oznakowana Pętla Rowerowa Lasy Rudzkie o długości 35.5 km. Punktem startu tej trasy może być Zabytkowy
Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach, który warto zwiedzić. Na odwiedzających czeka ogromny park w stylu angielskim z kilometrami szerokich i równych alejek, które wiją się pomiędzy pięknym starodrzewiem oraz opactwo składające się z bazyliki z Sanktuarium Matki Bożej Pokornej oraz pocysterskiego klasztoru. Przy opactwie działa Restauracja Cysterska, która wygrała Festiwal Śląskie Smaki w 2022 roku. Inne atrakcje na tej trasie? Poza fantastycznymi leśnymi ścieżkami na trasie tej pętli rowerowej znajduje się Zabytkowa Stacja Kolei Wąskotorowej, która jest jednym z obiektów Szlaku Zabytków Techniki, stara leśniczówka Krasiejów, Góra Zamkowa – Schlossberg z altaną i miejscem na ognisko, dawne leśne lotnisko i wieża obserwacyjna Borowiec.
Na bazie gotowych tras można i warto wyznaczać własne, bo okolica ta kryje wiele ciekawych miejsc i wiele możliwości dla każdego, jest idealna dla rodzin z dziećmi, które szukają tras spokojnych
i bezpiecznych lub osób, które pragną nieograniczonej przestrzeni, spokoju, kontaktu z naturą czy nieco bardziej dzikich ścieżek, bo i takie można tu znaleźć.


Pocysterski Zespół Klasztorno-Pałacowy w Rudach, fot. Kraina Górnej Odry, M. Giba


Lasy Rudzkie, fot. frantkiwendrowniczki.pl


Lasy Rudzkie, fot. frantkiwendrowniczki.pl

Żelazny Szlak Rowerowy – pętla łącząca dwa kraje

Żelazny Szlak Rowerowy to jeden z najlepszych szlaków rowerowych w województwie śląskim. Powstał w wyniku współpracy trzech polskich miejscowości: Zebrzydowic, Godowa i Jastrzębia-Zdroju oraz dwóch czeskich gmin: Karwiny oraz Piotrowic koło Karwiny. Wielką zaletą jest wytyczenie szlaku w formie pętli, idealnej na jednodniową wycieczkę rowerową. Ma ona długość 54 km, ale z możliwością modyfikacji i tym samym skrócenia. W najdłuższym wariancie 33 km są po stronie polskiej, a 21 km po stronie czeskiej. Szlak ten wykorzystuje m.in. stare i już nieużywane linie kolejowe, w ich śladzie wybudowano bezpieczne ścieżki o wygodnej mineralno-żywicznej nawierzchni, z dala od ruchu samochodowego i zabudowań, a najlepszy odcinek szlaku znajduje się właśnie po stronie polskiej od Godowa przez Jastrzębie-Zdrój aż do Zebrzydowic. Przy szlaku utworzono bogatą infrastrukturę dla rowerzystów – przewidując popularność tej trasy wybudowano wyjątkowo wiele miejsc do odpoczynku – powstały zatoczki i wiaty ze stolikami i ławkami, które mają nawet swoje nazwy na wzór stacji kolejowych. Po otwarciu szlaku zaczęły powstawać także punkty gastronomiczne.
Z którego miejsca najlepiej ruszyć w trasę? Warto wystartować z Jastrzębia-Zdroju. Chociaż od kilkunastu lat nie jest już ono miastem uzdrowiskowym, to pamiątką po tym okresie jest Park Zdrojowy i zespół budynków uzdrowiskowych, a niektóre, jak Dom Zdrojowy, czy powstałe kilka lat temu inhalatorium solankowe, są naprawdę efektowne. Trasa Żelaznego Szlaku Rowerowego umożliwia dotarcie do Zebrzydowic, gdzie po nieznacznym odbiciu ze szlaku można dojechać nad największy miejscowy staw – Młyńszczok. W jego spokojnych wodach przegląda się dawny gotycki zamek, a obecnie pałac, w którym znajduje się m.in. punkt informacji turystycznej oraz restauracja, a idealnym miejscem na odpoczynek w ciepły, letni dzień jest plaża w Ośrodku Sportów Wodnych tuż obok pałacu. Do dyspozycji odwiedzających są także dwa strzeżone baseny, molo oraz wypożyczalnia sprzętu wodnego. Warto podjechać także do Kończyc Małych, gdzie znajduje się renesansowy zamek, który za sprawą arkad znajdujących się od strony wewnętrznego dziedzińca, nazywany jest często „Cieszyńskim Wawelem” i do Kaczyc, w których znajduje się piękny drewniany kościół Podwyższenia Krzyża Świętego. Przejeżdżając przez Gołkowice mijamy kolejny z drewnianych kościołów leżący na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego – kościół św. Anny. Przejeżdżając przez Godów odszukajmy w pamięci kadry ze znanego polskiego serialu „Czterej pancerni i pies”, bo jest to miejscowość rodzinna aktora Franciszka Pieczki.
Żelazny Szlak Rowerowy w województwie śląskim gwarantuje przyjemną jazdę, jest łatwy, pozbawiony trudności technicznych i większych podjazdów, dlatego nadaje się nawet dla mniej doświadczonych rowerzystów, rodzin z dziećmi czy osób starszych.


Żelazny Szlak Rowerowy, fot. Szymon Nitka znajkraj.pl


Żelazny Szlak Rowerowy, fot. Szymon Nitka znajkraj.pl


Żelazny Szlak Rowerowy, fot. Szymon Nitka znajkraj.pl

Koleją i rowerem

Czy kolej i rower w województwie śląskim to dobre połączenie? Jak najbardziej! Rozbudowana sieć kolejowa i możliwość przewozu rowerów w pociągach umożliwia zaplanowanie wycieczek w praktycznie każdym zakątku województwa. Gdzie szukać najbardziej atrakcyjnych tras? Na oficjalnym portalu turystycznym www.slaskie.travel przygotowane zostały propozycje gotowych wycieczek łączących kolej i rower. Punkty początkowe i końcowe zlokalizowane są na lub w pobliżu dworców kolejowych umożliwiając tym samym zaplanowanie tras nie tylko w formie pętli, ale z możliwością zakończenia trasy w innym miejscu i powrotu pociągiem.
Pierwsza propozycja to wspomniany wcześniej Żelazny Szlak Rowerowy, a punktem startu wyprawy po polsko-czeskim pograniczu może być dworzec kolejowy w Zebrzydowicach. W okolicę Lasów Rudzkich także można dojechać koleją – najbliższe dworce znajdują się w Górkach Śląskich i Kuźni Raciborskiej. Warto skorzystać z połączeń do Rybnika skąd dalej już na rowerze można dojechać zarówno do Rud i Lasów Rudzkich, jak i na malownicze, pełne zieleni, ptaków i stawów Pojezierze Palowickie. Z kolei Rybnik ze swoją świetnie zorganizowaną siecią miejskich ścieżek rowerowych sam w sobie może być dobrą propozycją na udaną całodniową wycieczkę.
Malownicze leśne ścieżki rowerowe zwane Leśną Rajzą można znaleźć także w Lasach Lublinieckich, wystarczy pojechać do Kalet lub Koszęcina a stamtąd już prosto w objęcia lasu i przyrody.
Podobna leśna przygoda czeka na tych, którzy zdecydują się wybrać do Lasów Pszczyńskich, gdzie szczególnie interesującą trasą jest ta, która łączy popularny i pięknie położony wśród zieleni zbiornik Jeziora Paprocańskiego w Tychach z prawdziwą perłą wśród miast województwa śląskiego – Pszczyną.
Niezwykłe Pojezierze Dąbrowskie w Dąbrowie Górniczej, a także wzgórze zamkowe i Zamek Królewski w Będzinie, można odwiedzić rozpoczynając rowerową wyprawę na stacji Będzin Miasto lub Dąbrowa Górnicza Gołonóg.
Nie będą zawiedzeni Ci, którzy wybiorą się pociągiem do Skoczowa, a stąd Wiślaną Trasą Rowerową już na dwóch kółkach dojadą aż do Wisły nazywanej Perłą Beskidów. A jeśli przemierzamy tereny górskie to warto wspomnieć o widokowej i łatwej trasie biegnącej wzdłuż rzeki Soły, najpiękniejszy odcinek tej trasy znajduje się pomiędzy dwiema stacjami kolejowymi – Węgierską Górką i Rajczą Centrum.
Na koniec została jeszcze Jura Krakowsko- Częstochowska, warty rozważenia jest odcinek Szlaku Orlich Gniazd pomiędzy Częstochową a Myszkowem – w obu miastach zatrzymują się pociągi, jak i okolice Zawiercia i Poraja gdzie także znajdują się dworce kolejowe.
Stacje kolejowe, dzięki którym możliwe jest zaplanowanie kolejnych wycieczek, znajdują się także w Raciborzu, Chałupkach, Jaworznie Szczakowej, Mysłowicach, Tarnowskich Górach, Bielsku-Białej, Kończycach Małych, Goczałkowicach czy Wiśle.


Żelazny Szlak Rowerowy, fot. frantkiwedrowniczki.pl


Lasy Rudzkie, oznakowanie szlaku, fot. Damian Berłowski, roweremposlasku.pl


Jezioro Paprocany, fot. frantkiwedrowniczki.pl


Żarki, fot. frantkiwedrowniczki.pl


Góry Towarne, fot. www.slaskie.travel T. Renk

Szlaki i wycieczki rowerowe znajdziesz tutaj: