Jura i Szlak Orlich Gniazd

       Na rozległym terenie Jury i jej wzniesieniach czekają na turystów osadzone na skalach zamki Szlaku Orlich Gniazd. Podróżując szlakiem możemy podziwiać miejsca unikalne pod względem przyrodniczym, krajoznawczym oraz historycznym. Do zamków leżących na tej trasie zalicza się: Zamek Ogrodzieniec w Podzamczu, który jest jednym z największych zamków w Europie, Zamki w Mirowie i Bobolicach, „Bąkowiec” w Morsku, „Pilcza” w Smoleniu czy Zamek Olsztyn koło Częstochowy. Warto zobaczyć również pozostałe obiekty warowne i pałace, w tym klasztory, małe kościółki i przydrożne kapliczki.

Jura, arch. ŚOT

Aktywny wypoczynek

       Ukształtowanie terenu sprzyja uprawianiu aktywnego wypoczynku na Szlaku Orlich Gniazd - to idealne miejsce na spacery, wędrówki i jazdę na rowerach. Trasy jurajskie wiją się wśród ostańców wapiennych, pozwalają podziwiać widoki na rozległe doliny, w których osadzone są niewielkie miasteczka i wsie. Dobrze zorganizowane trasy, zadbane i oznakowane, zachęcają do całodziennych wypraw. Tamtejsze skałki i jaskinie to wymarzone miejsce dla uprawiających wspinaczkę skałkową. Dodatkowo swoje miejsce znajdą tu zarówno miłośnicy jazdy konnej, jak i narciarstwa biegowego. Przy szlaku bardzo dobrze rozwinięta jest infrastruktura turystyczna.

Jura, fot. arch. ŚOT

Historia

Większość z obiektów określanych mianem Orlich Gniazd powstała za panowania Kazimierza Wielkiego.

Zamki miały strzec granicy Królestwa Polskiego oraz jego stolicy, Krakowa, głównie przed najazdem Czechów od strony Śląska.

Obecnie większość z warowni znajduje się w ruinie. Pomysłodawcą wyznakowania szlaku po głównych atrakcjach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej był w latach międzywojennych Stanisław Leszczycki, natomiast projekt trasy zbliżonej do obecnej i łączącej Kraków z Częstochową przedstawił po II wojnie znany propagator turystyki prof. Kazimierz Sosnowski (1875-1954).

Na odcinku pomiędzy Smoleniem a Częstochową szlak przebiega w granicach województwa śląskiego. Do głównych atrakcji tego odcinku należą osobliwości przyrodnicze. W krajobrazie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej podziwiać możemy charakterystyczne formy wapienne, jak ostańce skalne, wyżłobione w wapieniu doliny, czy jaskinie. Szlak Orlich Gniazd przebiega przez cenne tereny chronione, do których należą rezerwaty przyrody na Górze Zborów, w dolinie Wiercicy oraz w Górach Sokolich.

Zamek Ogrodzieniec, Podzamcze, fot. T. Renk

Szlak pieszy

Trasa piesza przebiega przez bardzo atrakcyjne tereny, jakimi są: Ojcowski Park Narodowy, Dolinki Krakowskie, liczne rezerwaty przyrody w tym m.in.: Smoleń, Góra Zborów, Ostrężnik, Parkowe, Sokole Góry.

Trasy:

Częstochowa-Kraków trasa piesza:
Jasna Góra - Rezerwat Zielona Góra - Zamek Olsztyn - Sokole Góry - Złoty Potok - Rezerwat Parkowe - rezerwat Ostrężnik z zamkiem - Zamek Mirów - Grzęda Mirowska - Zamek Bobolice - Rezerwat Góra Zborów z Jaskinią Głęboką - Zamek Bąkowiec - Okiennik Wielki - Gród na Górze Birów - Zamek Ogrodzieniec -Pałac Padniewskich - Rezerwat Smoleń - Zamek Pilcza - Dolina Wodącej i Skały Zegarowe - Zamek Bydlin - Zamek Rabsztyn -Ojcowski Park Narodowy - Zamek Pieskowa Skała - Maczuga Herkulesa - Sanktuarium bł. Salomei w Grodzisku - Kaplica na Wodzie - Zamek Ojców - Dolina Prądnika - Zamek Korzkiew – Wawel

Trasa motocyklowa:
Katowice – Siewierz – Olsztyn - Bobolice – Mirów – Morsko – Ogrodzieniec – Pilica – Smoleń – Katowice

Obiekty:

ZAMEK OLSZTYN
Do dziś zachował się tylko zarys budowli, ale najefektowniejsze są dwie wieże: okrągła i kwadratowa. Obecnie zamek jest tłem wielu imprez kulturalnych. Legenda głosi, iż pod zamkiem znajduje się system jaskiń i korytarzy wykutych w wapiennej skale, a tunel podziemny biegnie aż do klasztoru na Jasnej Górze w Częstochowie. Sceneria ruin zamku posłużyła niektórym reżyserom do nakręcenia znanych filmów np.: „Rękopis znaleziony w Saragossie”, „Hrabina Cosel” czy „Demony Wojny”.

Zamek Olsztyn, fot. J. Krawczyk

ZAMKI W MIROWIE I BOBOLICACH
Bliźniacze zamki łączy malownicza ścieżka widokowa przez tzw. Grzędę Mirowską o długości 1,7 km. Zamek Bobolice po wielu latach prac został odbudowany, natomiast na zamku w Mirowie prowadzone są prace zabezpieczające mury, zmierzające do udostępnienia obiektu dla ruchu turystycznego.

Zamek w Mirowie, fot. M. Świderski

Zamek w Bobolicach, fot. J. Krawczyk

ZAMEK BĄKOWIEC W MORSKU
Na skalistym wzgórzu, w centralnej części Jury, wkomponowany w wapienną skałę stoi zamek. U podnóża skały znajduje się głęboka studnia, a dziedziniec otoczony jest fosą.

Morsko, Zamek Bąkowiec, fot. M. Świderski

ZAMEK OGRODZENIEC W PODZAMCZU
Monumentalne ruiny położone są na najwyższym wzniesieniu Jury. Zamek zyskał zupełnie nową trasę zwiedzania, na której można podziwiać odbudowane drewniane krużganki oraz dotrzeć do miejsc wcześniej niedostępnych dla odwiedzających. Zamek nocą skrywa wiele tajemnic, a iluminacja ruin pozwala podziwiać Ogrodzieniec po zapadnięciu zmroku. Wtedy na zamku w niesamowitej scenerii, królują zjawy i duszki, barwnie przybliżające turystom legendy i historie tego miejsca. W sezonie letnim ożywają dzięki organizowanym tam dziesiątkom imprez – festynom, rycerskim turniejom czy nocnemu zwiedzaniu z atrakcjami.

Podzamcze, Zamek Ogrodzieniec, fot.J.Krawczyk

ZAMEK PILCZA W SMOLENIU
Piękny zamek, na którym udało się odtworzyć drewniane chodniki, cylindryczną wieżę stanowiącą wspaniały punkt widokowy na sąsiadujące pasmo Skał Zegarowych w Dolinie Wodącej oraz zrewitalizowany taras widokowy zamku górnego. Zamkowe wzgórze obejmuje rezerwat krajobrazowy "Smoleń", którego obszar porastają stare buki i modrzewie. W okolicy jest kilkanaście skalnych ostańców oraz pięknych jaskiń.

Smoleń, Zamek Pilcza, fot. J. Krawczyk

STARY MŁYN W ŻARKACH
To zabytkowy, prawie 100-letni młyn elektryczny – odrestaurowany, mieszczący Muzeum Dawnych Rzemiosł. Na starszych czekają ciekawe informacje, na młodszych zagadki i zadania w formie zabawy. Żarki to urocze miasteczko, które od wieków znane było z takich rzemiosł jak: szewstwo, bednarstwo, młynarstwo, piekarstwo czy kołodziejstwo – z tym wszystkim można się zapoznać w muzeum.

Stary Młyn w Żarkach, fot. arch. ŚOT

PAŁAC RACZYŃSKICH i DWOREK KRASIŃSKICH W ZŁOTYM POTOKU
Pałac Raczyńskich nad Stawem Irydion i Dworek Krasińskich to przepiękne obiekty otoczone prawie parkiem w angielskim stylu, przez którego środek przepływa rzeka Wiercica. Na terenie tego romantycznego zespołu pałacowo-parkowego znaleźć można również pomnik przyrody – jest nim ok. 600-letni dąb szypułkowy o nazwie „Dziad”.

Jura Krakowsko-Częstochowska, Skały Rzędkowickie fot. T. Renk

Zabacz więcej na: www.orlegniazda.pl , http://michal-swiderski.pl/wszystkie-dni-wedrowki/