Kino Mistrzów - Bergman i Antonioni: "Tam, gdzie rosną poziomki"

• Kraj, rok: Szwecja, 1957
• Gatunek: Dramat
• Czas trwania: 91 min.

"Tam, gdzie rosną poziomki" przez wielu krytyków uznawane jest za szczytowe osiągnięcie w twórczości Ingmara Bergmana. W poruszającej roli głównej występuje Victor Sjöström, aktor, reżyser i legenda skandynawskiego kina niemego. Film nagrodzono m.in. berlińskim Złotym Niedźwiedziem.

Mizantrop i mędrzec, profesor Isak Borg (Victor Sjöström) żyje samotnie, za jedyną towarzyszkę mając wierną gospodynię, Agdę. Gdy w dniu, w którym ma odebrać doktorat honoris causa, budzi go niepokojący sen, profesor postanawia, zamiast samolotem, udać się do Lund samochodem. W podróż wybierze się z nim synowa, Marianne (Ingrid Thulin). Po drodze zatrzymają się w domu, który Borg często odwiedzał w dzieciństwie, a poziomkową polanę niespodziewanie wypełnią postacie z przeszłości. Z marzeń na jawie Borga wybudzi młodziutka Sara (Bibi Andersson)...

Aleksander Kwiatkowski, autor książki "Film skandynawski" pisał: "Podróż profesora Borga ze Sztokholmu do Lund [...] trwa tylko jeden dzień. Ale ten dzień [...] kryje w sobie zagadkę losu i zagadkę istoty, która u kresu życiowej drogi może spojrzeć na siebie z nowej perspektywy". Podróż starego człowieka przez Szwecję staje się w arcydziele Bergmana jednocześnie podróżą w przeszłość i w głąb własnej duszy. A jawa, sny i nostalgiczne wizje z przeszłości funkcjonują na równych prawach.

Niezwykle wymagającą rolę profesora Borga, Bergman zaproponował Victorowi Sjöströmowi, z którym pracował na planie "Ku szczęściu" z 1950 roku. "Tam, gdzie rosną poziomki" nie było zatem pierwszym spotkaniem prekursora szwedzkiej sztuki filmowej, autora onirycznego "Furmana śmierci", z młodszym twórcą, znanym z upodobania do metafizyki. Słabego zdrowia, prawie 80-letni Sjöström, po wysłuchaniu propozycji Bergmana i zapoznaniu się ze scenariuszem postawił tylko jeden warunek; codziennie po południu będzie mógł wrócić do domu i napić się whisky. Młodszy reżyser nie mógł odmówić prośbie mentora. Krytycy zauważali później, że misterna i wielopoziomowa narracja zastosowana w "Tam, gdzie rosną poziomki" jest nawiązaniem, formą hołdu właśnie dla "Furmana śmierci", perełki z wytwórni Svensk Filmindustri. Poruszająca rola, w "Tam, gdzie rosną poziomki", za którą otrzymał nominację do BAFTA, okazała się być ostatnim występem, zmarłego w 1960 r., Sjöströma. Film Bergmana nagrodzono Złotym Globem oraz Złotym Niedźwiedziem, a także nominowano do Oscara.

Godną partnerką Sjöströma jest dwudziestoletnia i obdarzona rzadkim magnetyzmem Bibi Andersson, jedna ze stałych współpracownic Bergmana. Aktorka wystąpiła w jego filmach aż 13 razy, w tym w mistrzowskiej "Personie". W drobnej roli pojawia się tu także inny ulubieniec Bergmana, Max von Sydow ("Siódma pieczęć", "Goście Wieczerzy Pańskiej").

SEANS W RAMACH CYKLU BERGMAN/ANTONIONI - KINO MISTRZÓW

Dziesięć lat temu zakończyła się pewna epoka w historii kina. W tym samym dniu (!) 30 lipca 2007 roku otrzymaliśmy wiadomość o śmierci Ingmara Bergmana i Michelangelo Antonioniego.

Jest coś symbolicznego w fakcie, że w tej samej chwili żegnaliśmy dwóch twórców, którzy wywarli tak olbrzymi wpływ na nowoczesne kino. To oni swym własnym językiem – w pełni autorskim, niepowtarzalnym i nie do podrobienia przez innych reżyserów, opisywali otaczającą nas rzeczywistość, a przede wszystkim współczesnego człowieka z jego problemami, zagubieniem i buntem.

Przez cztery wrześniowe dni przypominamy ich wybitne dzieła. Filmy, które usadowiły ich na piedestale światowego kina i które - nagradzane i podziwiane - zmieniały oblicze kinematografii, ale i nas samych - kinowych widzów.

Która odbędzie się 15 września (piątek), o godzinie 19:30, Kino Kosmos Centrum Sztuki Filmowej, Sala Nostromo, ul. Sokolska 66, Katowice.

Serdecznie zapraszamy.

źródło: www.kosmos.katowice.pl