Przystanek Historia - Inka. Są sprawy ważniejsze niż śmierć - premiera filmu.

Zapraszamy na premierę filmu dokumentalnego w reżyserii Jacka Frankowskiego: „Inka. Są sprawy ważniejsze niż śmierć”, poświęconego sanitariuszce w 5 Wileńskiej Brygadzie Armii Krajowej, Danucie Siedzikównej "Ince". Film został zrealizowany dla Centrum Informacyjnego Lasów Państwowych, a jego premiera odbędzie się tego samego dnia w całej Polce.

Zapraszamy 28 lutego 2017 (wtorek), o godzinie 18.00, Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN w Katowicach im. Henryka Sławika św. Jana 10 (III p.), Katowice.

Czas trwania filmu: 55 minut.

Projekcję poprzedzi komentarz historyczny Tomasza Goneta (OBEN Katowice)

Wstęp wolny!

Danuta Siedzikówna „Inka”, urodzona 3 września 1928 roku, córka leśniczego z Olchówki na Podlasiu, Wacława Siedzika, i Eugenii z Tymińskich. „Dziewczyna z lasu”, z Puszczy Białowieskiej. Wychowana w kulcie Powstania Styczniowego. Ojciec Danki dwukrotnie był wywieziony na Sybir: pierwszy raz jako 19-latek przez carską Ochranę (1913) za działalność niepodległościową, drugi raz przez NKWD pamiętnego 10 lutego 1940 r.; był żołnierzem gen. Władysława Andersa, umarł na szlaku, pochowany w Teheranie. Mama służyła w siatce terenowej AK. Zadenuncjowana przez białoruskich kolaborantów Niemców, została zamordowana przez Gestapo w lesie pod Białymstokiem i pogrzebana w nieznanym do dziś miejscu.

Danka i jej starsza o rok siostra Wiesia złożyły przysięgę i wstąpiły do AK w grudniu 1943 r. Przeszły kurs sanitariuszek. Pseudonim „Inka” to ślad po szkolnej przyjaźni. „Inka” współpracowała z poakowską siatką antykomunistycznej partyzantki w Narewce, kierowaną przez Stanisława Wołoncieja „Konusa”. W październiku 1944 r. podjęła pracę jako kancelistka w nadleśnictwie Narewka. W czerwcu 1945 r. została aresztowana przez grupę NKWD-UB wraz ze wszystkimi pracownikami nadleśnictwa, z nadleśniczym na czele, pod zarzutem współpracy z antykomunistycznym podziemiem. Uciekła z konwoju po ataku patrolu „Konusa” i została sanitariuszką w jego oddziale, potem w oddziałach por. Jana Mazura „Piasta” i por. Mariana Plucińskiego „Mścisława”, wreszcie w szwadronie ppor. Zdzisława Badochy „Żelaznego”. Po rozformowaniu oddziału we wrześniu 1945, podjęła naukę w salezjańskim gimnazjum w Nierośnie. Ojciec chrzestny Stefan Obuchowicz, leśniczy z olsztyńskiej dyrekcji Lasów Państwowych, załatwił jej fałszywe papiery na własne nazwisko Obuchowicz, by uchronić ją przed UB. Otrzymała pracę kancelistki w nadleśnictwie Miłomłyn, gdzie mogła bezpiecznie żyć i pracować przez lata. W marcu 1946 r. dołączyła jednak ponownie do szwadronu „Żelaznego”, który nie miał sanitariuszki. Poczucie obowiązku i słowa przysięgi były dla niej ważniejsze niż pragnienie bezpiecznego życia, do którego miała przecież prawo po tym, co przeszła jej rodzina i ona sama.

Podczas kampanii pomorskiej 1946 r. była sanitariuszką w szwadronie ppor. Zdzisława Badochy „Żelaznego”. Wykonywała również zadania łączniczki i zwiadowcy. Udzielała pomocy medycznej nie tylko kolegom z oddziału, o czym wiemy z zeznania przed sądem rannego milicjanta, podczas potyczki w Podjazach na Kaszubach. Ostatnim zadaniem „Inki” był wyjazd do Gdańska po zaopatrzenie medyczne dla szwadronu, na rozkaz jego dowódcy (po śmierci „Żelaznego”), Olgierda Christy „Leszka”. Aresztowana w „spalonym” lokalu konspiracyjnym w Gdańsku-Wrzeszczu w nocy z 19 na 20 lipca 1946. Po brutalnym śledztwie wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Gdańsku z 3 sierpnia 1946 r. została skazana na śmierć. Bierut nie skorzystał z prawa łaski, o którą zresztą „Inka” nie prosiła. Z więzienia w Gdańsku przekazała gryps, który dotarł do sióstr Mikołajewskich, świadczących o jego treści w relacji dla gdańskiego IPN w roku 2001: „Powiedzcie mojej babci, że się trzymam, że zachowałam się jak trzeba”.

Wyrok wykonano 28 sierpnia 1946 roku.

Serdecznie zapraszamy.

źródło: www.katowice.ipn.gov.pl