NOSPR - Kwartet Śląski / Royal String Quartet / Kolory Rosji

Wykonawcy: Kwartet Śląski; Royal String Quartet; Agnieszka Nowok prowadzenie koncert

Program: Aleksandr Borodin – Sekstet smyczkowy d-moll; Dmitrij Szostakowicz – Dwa utwory na oktet smyczkowy op. 11: Preludium i Scherzo; Reinhold Glière – Oktet smyczkowy op. 5

Aleksander Borodin (1833-1887), syn z nieprawego łoża gruzińskiego księcia Łuki Gedewaniszwilego, miał dwie pasje – muzykę i chemię. Ta druga dziedzina dała mu oficjalny zawód profesora Akademii Medycznej w Petersburgu (lista jego publikacji naukowych liczy ponad 40 pozycji). Spotkanie z Mili Bałakiriewem (w Pizie, na stypendium badawczym) rozpaliło jego drugą pasję. Borodin, muzyczny autodydakta, stał się jednym z członków Potężnej Gromadki. Z całej piątki to on właśnie najchętniej pisał muzykę kameralną – a była to skłonność nieco heretycka, bo twórcy rosyjskiej szkoły narodowej byli wrogo usposobieni do muzyki absolutnej (bez treści literackiej), a taka jest przecież natura kameralistyki. Sekstet smyczkowy d-moll (ok. 1860) powstał prawdopodobnie podczas studiów podyplomowych w Heidelbergu. Borodin określił tę kompozycję jako „bardzo mendelssohnowską” i twierdził, że napisał ją, by sprawić przyjemność Niemcom. Dzieło było wykonane z rękopisu i zaginęło. Kopia, ale tylko dwóch pierwszych części, odnalazła się po II wojnie światowej.

Dwa utwory na oktet smyczkowy op. 11 (1924-1925) są pracami studenckimi. Ale Dymitr Szostakowicz (1906-1975) nie był zwykłym studentem. W tym samym czasie pracował nad pracą dyplomową, która okazała się jego pierwszym arcydziełem – I Symfonią. Oktet-dyptyk to w zasadzie romantyczna forma scherza poprzedzonego wolnym wstępem. W tej partyturze osiemnastolatka można już rozpoznać dwie cechy dojrzałego Szostakowicza: melancholię i humor. Ale czuje się także, zwłaszcza w scherzo, radość z eksperymentowania w duchu modernizmu. Tymi ścieżkami nie pozwolono Szostakowiczowi chodzić zbyt długo…

Reinhold Glière (1875-1956), urodzony w Kijowie syn Niemca i Polki (ochrzczony jako Glier, ok. 1900 zmienił pisownię na francuską), był rosyjskim kompozytorem i pedagogiem (uczył m. in. Miaskowskiego i Prokofiewa). Oktet op. 5 (1900) powstał w roku ukończenia studiów. Dzieło to, o tematach zabarwionych rosyjskim folklorem, przyjęto znakomicie. Wybitny krytyk, Leonid Sabaniejew, napisał: „Oktet pokazał, że Glière znakomicie sobie radzi z większymi zespołami kameralnymi. Zadziwia pełnią rezonansu i mistrzowskim operowaniem instrumentami. Melodie Glière’a są pełne uczuć i emocji, wyrafinowanego brzmienia i szlachetnej harmonii”.

Koncert odbędzie się 5 maja (sobota), o godzinie 18:00, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, sala kameralna, plac Wojciecha Kilara 1, Katowice.

Serdecznie zapraszamy.

źródło: www.nospr.org.pl