Cielętniki

Utworzony przez: Edward Wieczorek

Data dodania: 2018-05-04

Cielętniki

Wieś w gminie Dąbrowa Zielona, w pow. częstochowskim, na obszarze Niecki Włoszczowskiej, przy DW 784 (Przyrów – Radomsko), 42 km na płn. zach. od Częstochowy, ma ok. 450 mieszk. Wieś wzmiankowana w 1369 w dokumencie lokacyjnym Przyrowa. Tutejsze dobra należały m.in. do Pukarzowskich, Mayów, Bystrzanowskich, Kobierzyckich i Steinhagenów. Parafia została utworzona w 1767, a wiernym służyła drewniana kaplica dworska z 1741, rozebrana pod koniec XIX w. Obecny neogotycki kościół Przemienienia Pańskiego zbudowano w 1891, a konsekrowano w 1920. Obok kościoła rośnie najstarsza i najgrubsza w Polsce lipa drobnolistna – pomnik przyrody. Ma 1000 cm obw. i 35 m wys., a jej wiek ocenia się na 530 lat. W listopadzie 2017 huragan „Ksawery” połamał ją, zostawiając tylko jedno ramię.
We wsi znajduje park podworski pow. 6 ha z 3 niewielkimi stawami, założony w XVIII w. Jego drzewostan tworzy 36 gatunków, głównie pospolitych. W parku stoi dwór z XVIII w. przebudowany przez Kobierzyckich w 1902 oraz zabudowania dworskie i dawny zbór ariański z XVI w., fundacja Mayów herbu Starykoń z Silniczki, przebudowany na lamus dworski.
Na zach. od wsi leży kompleks stawów pow. ok. 60 ha, (40 ha lustra wody) założonych w XVIII w., przebudowanych w XX w. i zasilanych przez Kanał Lodowy (rzekę Wierciczkę).

Cielętnickiej lipie przypisywano właściwości… lecznicze, dlatego przechodzący przez wieś pielgrzymi ogryzali korę, jako panaceum na ból zębów. Przez lata na drzewie wisiał obrazek św. Apolonii, patronki ludzi z problemami stomatologicznymi. Chcąc ochronić wiekowe drzewo przed kompletnym zniszczeniem ks. Wincenty Marciniak w latach 30. XX w. „chcąc przeszkodzić obrywaniu kory, polecił zamazać cały pień smołą”. Ślady smołowania widać po dziś dzień. Po dziś dzień na korze lipy można też dostrzec świeże ślady ludzkich zębów.