Gmach Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach – Pomnik Historii

Autor:
rafal
Data publikacji:
17 Październik 2013
Odsłuchaj tekst
Gmach Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego w Katowicach to jedno z najwybitniejszych dzieł polskiej architektury dwudziestolecia międzywojennego. Łączy w sobie oryginalną formę architektoniczną, wysoką wartość artystyczną i użytkowość. Ten wyjątkowy obiekt jeszcze w 2012 r. zostanie wpisany przez Prezydenta RP na prestiżową listę pomników historii, na której znajdują się zabytki o znaczeniu ponadregionalnym, o dużych wartościach historycznych, naukowych i artystycznych oraz istotne dla polskiego dziedzictwa kulturalnego. Co ciekawe, dzięki temu statusowi Katowice są miastem, które mogą poszczycić się aż dwoma pomnikami historii, bo obok gmachu, to wyjątkowe wyróżnienie posiada również osiedle Nikiszowiec.

Budowa gmachu była możliwa dzięki utworzeniu w czerwcu 1922 r. autonomicznego województwa śląskiego na odzyskanej po I wojnie światowej i powstaniach śląskich części historycznego Górnego Śląska. Decyzja o budowie gmachu Województwa i Sejmu Śląskiego w Katowicach zapadła po wprowadzeniu na Śląsku polskiej administracji w czerwcu 1922 r. Ówczesne władze widziały potrzebę budowy prestiżowego i użytecznego gmachu nowego województwa, gdyż to w Katowicach miały powstać urzędy, które wcześniej funkcjonowały w Opolu, Wrocławiu, czy Berlinie.

Dnia 9 maja 1923 r. rozpisano ogólnopolski konkurs na projekt gmachu. Konkurs wywołał żywe zainteresowanie architektów z całej Polski. Na konkurs nadesłano 67 koncepcji przyszłej budowli. Wygrała praca nr 45, autorstwa architektów krakowskich: Kazimierza Wyczyńskiego, Stefana Żeleńskiego, Piotra Jurkiewicza i Ludwika Wojtyczki. O wyborze projektu zadecydowały przede wszystkim względy ideowe i kosztorys. Zleceniodawcy zastrzegli sobie, że wykonawcami projektu mogą być jedynie polskie firmy.

Budowa trwała od 1924 r. do 1929 r. Od początku zakładano, iż budowla ta będzie miała charakter pomnikowy i zawierać będzie ważne dla Polski i Śląska treści polityczne, które odzwierciedlałyby kulturę polską przeciwstawioną kulturze niemieckiej, dominującej w dotychczasowej architekturze miasta i regionu.

Kubatura gmachu Województwa i Sejmu Śląskiego w Katowicach wynosi 161474 m³i 6512 m² powierzchni zabudowanej. W budynku znajduje się ponad 600 pomieszczeń i 1300 okien. Łączna długość korytarzy wynosi ponad 6 km. Obwód korytarza na każdym piętrze wynosi ok. 400 m. Jest to jeden z najbardziej monumentalnych gmachów użyteczności publicznej w Polsce.

Budowla swoim monumentalizmem nawiązuje do stylistyki neoklasycystycznej, popularnej w początkach XX w. W momencie powstania była jedynym w kraju obiektem łączącym funkcje siedziby parlamentu i władzy wykonawczej, a jednocześnie największym budynkiem administracyjnym w Polsce. Symboliczna wymowa budynku i jego program ideowy wywarły decydujący wpływ na formę architektoniczną i dekorację budowli.

źródło: www.dladziedzictwa.org

Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
Wyświetlenia:  9