Gichta huty „Waleska” w Palowicach

Miejscowość:
Palowice
Odsłuchaj tekst
Dodaj do planera

Tereny położone pomiędzy Żorami a Orzeszem zaliczają się do najbardziej malowniczych na Górnym Śląsku. W świetlistych lasach skrywają się modre oka stawów, urządzonych w dawnych już wiekach ludzką ręką na rzeczce Rudzie. Stąd obszar ten zwie się często Pojezierzem Palowickim - od miejscowości Palowice, leżącej w samym jego centrum. Pojezierze wchodzi w skład Parku Krajobrazowego Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich.

Gichta huty

W tym malowniczym rejonie Śląska odnajdziemy ciekawe zabytki dawnego przemysłu, któremu często patronowali zakonnicy z niedalekich Rud. I tak, kilka kilometrów na północ od centrum Żor, w lesie, nad stawem Gichta, stoi ceglana wieża wyciągowa działającej tutaj w pierwszej połowie XIX wieku huty „Waleska”. Wieża, zwana gichtą, służyła do wyciągania za pomocą ręcznego dźwigu wsadu – czyli darniowej rudy żelaza, węgla drzewnego i topników – na sporą wysokość, aby zasypać nim zbudowany w pobliżu cylindryczny wielki piec. Budowla powstała w latach 30. XIX wieku na rzucie zbliżonym do kwadratu. Liczy 15 m wysokości, rozmiar wnętrza wynosi 610 na 775 cm. Mury mają prawie metr grubości.

Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry


Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry



Gichta, fot. M. Giba - Kraina Górnej Odry

Huta "Waleska"

Hutnictwo w tej części Śląska rozwijało się już od XVIII wieku. Huta „Waleska” działała kilkadziesiąt lat, pracowały tutaj dwa wielkie piece i odlewnia żelaza. Nazwę wzięła od imienia córki właściciela - jednego z najwybitniejszych przedsiębiorców ówczesnych – Franciszka Wincklera. Ostatecznie została zamknięta w 1855 roku.

 

Okolica

Obok gichty przebiega Szlak Początków Hutnictwa, prowadzący z Żor, przez Szczejkowice, do Rybnika (znaki niebieskie). Krzyżują się tu także liczne ścieżki rowerowe, pozwalające poznać uroki „Pojezierza Palowickiego”.

Wyświetlenia:  354
Lokalizacja:

Ul. Pojezierze Palowickie
44-246 Palowice
Gmina: Czerwionka-Leszczyny
Powiat: rybnicki


Region turystyczny: 
Kraina Górnej Odry
Lokalizacja: 
Nad wodą, W lesie, Na wsi
Kategoria: 
Dziedzictwo kulturowe

Informacje ogólne:
Rodzaj obiektu:  Technika, nauka…

Dostępność Całoroczny
Twoja ocena:
Ocena: 0.0 (Oddano 0 głosy)
POI
Informacja turystyczna 
Aktywnie 
Dziedzictwo kulturowe 
Przyroda 
Biuro podróży 
Gastronomia 
Nocleg 
Oferta turystyczna 
Rozrywka 
Wypożyczalnia 
Zdrowie i uroda 
Centra kongresowo wystawiennicze 
Trasa
Trasa
Szlak znakowany
Pliki dźwiękowe
Pogoda
Katowice
Zakwaterowanie w pobliżu
Żory
3.08 km
Żory
3.25 km
Żory
3.78 km
Gastronomia w pobliżu
Żory
3.52 km
Żory
3.61 km
Żory
3.88 km
Żory
4.23 km
Wydarzenia w pobliżu
Rybnik
2025-11-20
12.16 km
Zapraszamy na festiwal pełen śmiechu - Rybnicką Jesień Kabaretową. Ryjek to festiwal premier kabaretowych z ponad dwudziestoletnią tradycją. Siłą festiwalu jest jego niepowtarzalna formuła i klimat, który udziela się kabaretom oraz widzom.
Rybnik
2025-11-03
12.16 km
Bezpłatne zajęcia oddechowo-relaksacyjne dla wszystkich!
Rybnik
2025-11-08
12.36 km
Cykl ten skierowany jest do wielbicieli monet, banknotów i innych znaków pieniężnych
Rybnik
2025-11-07
12.36 km
Jak wyglądały i brzmiały pogrzeby naszych prababek? Zapraszamy na prelekcję o zwyczajach pogrzebowych Śląska wraz z warsztatem pieśni. Prowadzi Marta Konsek. 07.11.25 | 17:00 | halo! Rybnik | Wydarzenie bezpłatne.
Rybnik
2025-11-09
12.36 km
Zapraszamy w niezwykłą podróż do świata stylu, światła i spojrzenia — do ruin pałacu w Sławikowie oraz do parku w Pszczynie, gdzie zmysł artysty spotkał się z charyzmą modelki.